Reportazhi i NYT/ “Kaloi çdo orë të 472 ditëve në bunker”, ushtari ukrainas tregon vuajtjen në frontin e luftës për më shumë se një vit 27/12 12:55
Është një ditë e zymtë nëntori në vitin 2025. Qindra oficerë policie janë mbledhur në një sallë të madhe konferencash në qytetin e Wiesbadenit, Hessen, për të diskutuar sigurinë e brendshme të Gjermanisë.
Temat janë të shumta, sulmet me dronë, lufta hibride dhe fushatat e dezinformimit në botën dixhitale. Është konferenca e vjeshtës e Zyrës Federale të Policisë Kriminale (BKA), e cila është ekuivalenti i FBI-së në Gjermani. Në podium është Alena Buix. Ajo është eksperte në etikën mjekësore dhe për shumë vite ka qenë presidente e Këshillit Gjerman të Etikës.
Por këtu, shqetësimi i saj është për diçka tjetër për demokracinë në Gjermani. “Kam pasur vazhdimisht përvojën e kolegëve dhe miqve që e duan vendin e tyre dhe, pas gotës së dytë të verës, thonë se po mendojnë nëse duhet të largohen.” “Nëse detyrohen të largohen”, thotë Buix. Ata nuk duan. Alena Buix nuk e përmend kërcënimin. Por çdo oficer policie në dhomë e di për kë po flet, Alternativën për Gjermaninë, ose shkurt AfD.
Politikanët e AfD-së kundërshtojnë hapur vlerat themelore të kushtetutës dhe shoqërisë. Partia ka qenë në rritje për vite me radhë. Në Gjermaninë lindore, ajo është bërë forca më e fortë. Dhe në të njëjtën kohë, partia po bëhet gjithnjë e më radikale.
Kuadrot e AfD-së përdorin slogane nacionalsocialiste, pozojnë me duart në zemër para Bunker-it të Adolf Hitlerit, veshin rroba nga katalogu i porosive me postë i organizatës më të madhe neonaziste të Gjermanisë dhe e quajnë veten “fytyra miqësore e Nacional Socializmit”.
Këto nuk janë vetëm akuza – vetë individët po i bëjnë publike këto incidente. Politikanët e AfD-së po kundërshtojnë gjithnjë e më hapur vlerat themelore të kushtetutës gjermane. Askush nuk mund të diskriminohet për shkak të origjinës, fesë, kulturës ose racës së tij. Ka një numër në rritje vendimesh gjyqësore që të paktën pjesërisht konfirmojnë aktivitetet jokushtetuese të AfD-së. Dhe autoritetet e sigurisë po mbledhin gjithnjë e më shumë prova të luftës së AfD-së kundër vlerave themelore të shoqërisë.
A nuk është Gjermania më e sigurt për të gjithë? Apo së shpejti nuk do të jetë më e sigurt nëse AfD vjen në pushtet? Ministrja gjermane e Arsimit Karin Prien njoftoi gjithashtu në tetor se nuk do të toleronte një fitore të AfD-së. Ajo do të largohej nga Gjermania nëse AfD do të bashkohej me qeverinë federale. Stërgjyshja e saj hebreje u vra nga nazistët.
Ata duan të transformojnë Saksoninë-Anhaltin. Kjo pjesëmarrje në qeveri në nivel federal nuk duket ende e mundur për AfD-në. Por në shtete të veçanta, situata është e ndryshme. Zgjedhjet do të mbahen në katër shtete në vitin 2026, dy në Gjermaninë lindore, Saksonia-Anhalt dhe Mecklenburg-Pomerania Perëndimore, dhe dy në Gjermaninë perëndimore, Baden-Württemberg dhe Rheinland-Pfalz.
Në shtetet lindore gjermane, AfD është padyshim partia më e fortë dhe po kërkon pushtet politik. Qëllimi i saj nuk janë koalicionet me partitë e tjera, por pushteti ekskluziv. Kjo është deklaruar edhe nga Hans-Thomas Tilschneider, nënkryetar i grupit të saj parlamentar në Saksonia-Anhalt. Ai dhe partia e tij kanë ide të qarta se çfarë duan të bëjnë me pushtetin politik. Ai iu përgjigj një pyetjeje nga DW me shkrim.
Tilschneider i quan projektet e ndryshme që promovojnë demokracinë “programe indoktrinimi” dhe thotë se nuk do të marrin më fonde. Projekti “Shkolla pa Racizëm”? A mund të shfuqizohet? Transmetimi publik? Duhet të shfuqizohet në formën e tij aktuale. Në vend të kësaj, Tilschneider dhe AfD po përqendrohen te nacionalizmi: “Të jesh gjerman duhet të ngjallë përsëri një ndjenjë pozitive”, shkroi Tilschneider për DW. Ai dëshiron një ndryshim mentaliteti dhe po lufton kundër gjithçkaje që e konsideron jo-gjermane. Për të, këngët pop, për shembull, janë “të pakuptimta, pa traditë”.
Ai gjen frymëzim te Presidenti i SHBA-së Donald Trump dhe kryeministri hungarez Viktor Orbán. Por mbi të gjitha, AfD dëshiron një gjë: të deportojë njerëz nga Gjermania. Tilschneider po bën thirrje për një “ofensivë deportimi” si “masën e parë politike” në rast të një qeverie të AfD-së. Brenda partisë, slogani është: “Miliona riatdhesime”. Dhe meqenëse nuk ka miliona njerëz në Gjermani që janë të detyruar ligjërisht të largohen nga vendi, lind pyetja: Kë saktësisht dëshiron të deportojë AfD?
Sa e qëndrueshme është Demokracia?
Ekspertët dhe vëzhguesit bien dakord në një pikë: AfD nuk do ta zbusë qëndrimin e saj nëse vjen në pushtet. “Unë supozoj se nëse AfD do të ishte në qeveri, ajo do të konsolidonte dhe do ta rafinonte më tej radikalizmin e saj”, parashikon Matthias Quent në një intervistë me DW. Ai është profesor në Institutin për “Traditën Demokratike” në Universitetin e Shkencave të Aplikuara Magdeburg-Stenda.
“Sidomos në Saksoni-Anhalt, i cili ka një nga shtetet më të ekstremit të djathtë. Nuk ka forca atje që do të donin një kurs të ndryshëm.” Quent pret që nëse AfD bashkohet me qeverinë, ajo do të përpiqet të sjellë elementët e saj radikalë në administratën publike. “Atëherë do të bëhet e qartë nëse një demokraci elastike mund të funksionojë ende kur qeveria përfshin të paktën njëfarë pjesëmarrjeje të ekstremit të djathtë.”
Policia, shërbimet sekrete dhe drejtësia nën presion
Çështja e qëndrueshmërisë shqetëson edhe autoritetet e sigurisë. Pyetja duket e justifikuar, sepse një qeveri e AfD-së në Saksoni-Anhalt nuk do të kishte ndikim vetëm në shtetin e saj të vogël në Gjermaninë lindore. Në punën policore, në punën e inteligjencës, në miratimin e ligjeve federale ose në Këshillin Federal të rëndësishëm – ajo do të përfaqësohej në të gjitha këto komitete. Dhe në Saksoni-Anhalt, si një parti e konsideruar “padyshim ekstremiste e krahut të djathtë” nga autoritetet e sigurisë, ajo do të ishte gjithashtu përgjegjëse për luftimin e ekstremizmit.
Prandaj, autoritetet tani po diskutojnë se si duhet të ndryshojnë rutinat e tyre organizative dhe të vendosura në mënyrë që të jenë të përgatitura për sulme të mundshme ekstremiste nga brenda. Gjyqësori në Gjermani gjithashtu duket i prekshëm. Megjithatë, në një demokraci, ai është garantuesi i respektimit të vlerave normative. Elementët e ekstremit të djathtë brenda AfD-së e kanë kritikuar vazhdimisht pavarësinë e saj.
Në shtetin e Thuringisë, ata tashmë po e përdorin me sukses pushtetin e tyre politik për të bllokuar emërimin e gjyqtarëve të rinj në pozicione kyçe. Suksesi në zgjedhjet e ardhshme shtetërore në Gjermani në vitin 2026 do të ishte në fund të fundit vetëm një hap i ndërmjetëm për AfD-në, thotë David Begrich në një intervistë me DW. “Është shumë e qartë se partia i sheh shtetet lindore të Gjermanisë si një laborator politik për të testuar se sa larg mund të shkojë në vënien në pikëpyetje të kulturës demokratike.” Qëllimi, thotë ai, është të sfidojë qeverinë federale.
Konsensusi themelor demokratik i Qendrës
AfD përfiton gjithashtu nga stresi i vazhdueshëm ndaj të cilit është e ekspozuar shoqëria: “Po përjetojmë një frekuencë gjithnjë e në rritje të krizave për njerëzit, dhe kjo çon në një ndjenjë pasigurie që shtrihet shumë përtej fushës themelore të veprimit politik në dispozicion të partive në pushtet”, analizon Begrich. Politikanët duhet t’i marrin seriozisht ndjenjat e pafuqisë dhe krizës që njerëzit kanë përjetuar vitet e fundit.
Në luftën për një shoqëri demokratike, Begrich këmbëngul që qendra më e gjerë politike e shoqërisë gjermane nuk duhet harruar, sepse në Gjermani ende ekziston një konsensus themelor demokratik. “Në punën time konsulente, shoh se njerëzit janë vërtet të gatshëm të shtrijnë dorën tek njëri-tjetri dhe të punojnë së bashku për të mirën e përbashkët – duke kapërcyer dallimet në jetën e tyre të përditshme.”
Teresa Donner ndan këtë pikëpamje. Ajo ka qenë shitëse librash në qytetin Halle an der Saale në Saksoni-Anhalt për vite me radhë. Edhe ajo i frikësohet një fitoreje të AfD-së në zgjedhje. Në një intervistë me DW, Donner shpjegon: Në kohë të polarizuara dhe të tensionuara, duhen më shumë mundësi për terren të përbashkët dhe shkëmbim, pa u kufizuar diskutimi vetëm në kampet politike: “Për shembull, në një lexim romanesh kriminale ose në një takim klasik lokal në një birrari. AfD është shumë e aftë në mbushjen e boshllëkut në zonat rurale, ku gjithçka po shkatërrohet.” Për të ndaluar shfrytëzimin e këtyre boshllëqeve, të gjithë tani thirren të veprojnë.
Top Channel
