Analizë e CNN/ Pse Zelensky po përballet me një zgjedhje të tmerrshme mes një marrëveshjeje të keqe dhe asnjë marrëveshjeje

Është një sinjal kyç se përfundimi i afërt i nismës së tij të paqes, tashmë një takim në Moskë midis të dërguarit të tij Steve Witkoff dhe Kremlinit, ka shumë gjasa të mos prodhojë një marrëveshje të menjëhershme për t’i dhënë fund pushtimit rus.

Hendekët midis Kievit dhe Moskës mbeten tepër të qartë, dhe arsyet e tyre për ngulmim janë tepër të përziera me sakrifica, ankth dhe gjak. Hezitimi i presidentit rus Vladimir Putin për të pranuar çdo propozim që nuk e lë atë në kontroll të gjithë rajonit lindor të Donetskut në Ukrainë, ka të ngjarë të mbetet i pandryshuar në ditët në vijim.

Propozimi më i fundit amerikan që po i dërgohet atij, duket se heq atë lëshim kyç nga plani i rrjedhur javën e kaluar, diçka që as Kievi dhe as aleatët e tij evropianë nuk e konsiderojnë të mençur ushtarakisht apo politikisht. Duke pasur parasysh historinë dhjetëvjeçare të kësaj lufte, tre pushtimet e Rusisë në territorin ukrainas, gjatë viteve të diplomacisë dhe mashtrimit, ka arsye për të dyshuar në sinqeritetin e Moskës.

Ky dështim i përsëritur, ciklik për të kuptuar hendekun midis dy palëve në luftë, i formuar në dy pista të ndara negociuese, është në fund të fundit arsyeja pse përparimi duket gjithmonë kaq afër, por edhe kaq i paarritshëm. Negocimi i një marrëveshjeje me Ukrainën dhe më pas një tjetre me Rusinë, duke shpresuar se të dyja do të afrohen mjaftueshëm sa të funksionojnë, krijon iluzionin tundues të progresit, por në praktikë nuk çon askund. Pikat e bllokimit mbeten.

Pjesa më e madhe e marrëveshjes së propozuar përfshin ide të supozuara, teorike, rreth aleancave të ardhshme, financimit ose kufizimeve. Por si pjesë të memorandumeve të së kaluarës, këto elemente mund të shndërrohen në diçka më praktike, ose të zhduken plotësisht, në muajt pas nënshkrimit të çdo marrëveshjeje.

Ukraina nuk do të ketë nevojë për një ushtri prej 600,000 trupash, kufiri i propozuar në projekt-marrëveshje, nëse vërtet sheh paqe. Anëtarësimi në NATO ka gjasa të bëhet më pak urgjent dhe më pak i realizueshëm në kohë paqeje, kur Ukraina duhet të çmobilizojë dhe të përballojë makthin ekonomik të një ekonomie pas-luftës, me dëmin që kjo do t’i sjellë integritetit të forcave të saj të armatosura.

A do të ribashkohet Rusia me G8? Mund të dojë, por ideja e Putinit duke shtrënguar duart në një samit me liderët e shteteve evropiane që ende e përçmojnë atë duket e pabesueshme. Kush do të paguajë për rindërtimin e Ukrainës? Çdo kuptim i mënyrës së errët sesi funksionon biznesi në Rusi dhe Ukrainë tregon se kjo nuk do të jetë as e thjeshtë, as transparente, çfarëdo skeme të ketë. Këto pika në çdo marrëveshje janë të rëndësishme për t’u adresuar, por mund të ndryshojnë sapo të përballen me realitetin.

Çështja më jetike është nëse ndonjë marrëveshje e ndalon vërtet luftën. Dhe Presidenti i Ukrainës Volodymyr Zelensky ka gjasa të përballet sërish me një kompromis të tmerrshëm. Ai duhet të peshojë vlerën e garancive të ardhshme të sigurisë, të formalizuara nga Shtetet e Bashkuara dhe Evropa, kundrejt dëmit të vërtetë dhe të pashmangshëm që dorëzimi i Donetskut do t’i sillte pozitës së tij politike dhe ushtarake, si dhe të Ukrainës. Është një zgjedhje e keqe nëse marrëveshja zgjat. Nuk ka zgjedhje fare nëse, në planin afatgjatë, si më parë, Kremlini nuk e respekton marrëveshjen.

Por e ardhmja e afërt nuk sjell lajme më të mira. Një mori krizash përfshijnë qeverinë e Zelenskyt. Afati i Presidentit Donald Trump ka zhvendosur nga titujt një skandal korrupsioni që u ringjall të premten me lajmin se hetuesit e korrupsionit kontrolluan shtëpinë e shefit të tij të kabinetit dhe negociatorit kryesor, Andriy Yermak.

Ushtria e Ukrainës ka një krizë fuqie punëtore. Financimi nga aleatët evropianë të Kievit është në dyshim për vitin e ardhshëm, megjithëse Bashkimi Evropian tha së fundmi se mendon se mund të mbushë boshllëkun. Dhe në vijën e frontit, po zhvillohen tre kriza të ndara: Rusia po avancon shpejt në Zaporizhzhia, ngadalë por në mënyrë të pashmangshme në Pokrovsk, në rajonin e Donetskut, dhe përpara në Kupiansk, më në veri. Ukraina nuk mund të luftojë kaq shumë fronte me kaq pak ushtarë.

Pjesa tjetër e Donetskut nën kontrollin e Kievit është gjithashtu e rrezikuar këtë dimër. Qendra e madhe ushtarake e Kramatorskut tashmë është në shënjestër të sulmeve me dronë me rreze të shkurtër, pasi forcat e Moskës janë mjaft afër. Kievi nuk do të rimarrë territore nga Rusia së shpejti. Llogaritja përpara për Kievin dhe aleatët e tij nuk është se kur mund të përmbysin përparimin e luftës, por nëse mund ta detyrojnë Rusinë të dorëzohet e para.

Shpresa e heshtur e Kievit dhe aleatëve të tij, ndoshta e kotë, është se Ukraina mund ta shtyjë deri në kufi shpërdorimin brutal të forcës ushtarake nga Rusia dhe përqendrimin total të ekonomisë së saj në luftë, dhe ta shohë atë të kriset. Është e pamundur të parashikohet në shoqëri aq të mbyllura sa Rusia se sa larg mund të jetë kolapsi. Rebelimi i Wagner-it në vitin 2023 dukej fantastik, derisa njerëzit e Yevgeny Prigozhin ishin në rrugë për në Moskë gjatë 72 orëve të trazuar. Problemet e Ukrainës janë më të hapura, dhe ato janë akute.

Beteja përpara për Zelenskyn është e mbushur me rreziqe. Rusia ka më shumë burime dhe po bën përparime serioze në terren. Lufta e Ukrainës është ekzistenciale, ajo nuk ka luksin e Moskës për të vendosur një ditë se ka pasur mjaft dhe të ndalojë sulmin. Por ndikimi neto i 10 muajve të fundit të konfuzionit diplomatik dhe ndërrimeve të papritura e ka bërë një marrëveshje të paimagjinueshme më afër se kurrë më parë.

Ideja e dorëzimit të territorit nga Ukraina ndaj Moskës në këmbim të paqes u përqesh hapur nga Kievi dhe Evropa më herët këtë vit, dhe gjatë gjithë administratës Biden. Tani ajo ka gjetur rrugën e saj në versionin e parë të planit të paqes me 28 pika të Trump. Ajo është zhdukur nga kundërpropozimi i rrjedhur evropian, por në mënyrë të dukshme jo nga lista maksimaliste e dëshirave të Putinit.

Një cikël me siguri do të përsëritet tani. I dërguari i posaçëm i Trump, Witkoff, ka gjasa të dëgjojë sërish gjatë vizitës së tij në Moskë se Putin nuk do të lëvizë nga kërkesa e tij që Ukraina të dorëzojë Donetskun në këmbim të paqes. Witkoff do t’ia komunikojë këtë Trumpit. Zelensky do të vihet sërish nën presion, dhe një tjetër afat në stilin e Ditës së Falënderimeve mund të pasojë.

Top Channel