SHBA i shet avionë Tajvanit, edhe pse njeh Pekinin, Uashingtoni është mbështetësi kryesor ushtarak i ishullit që rrezikohet nga Kina 14/11 13:34
Ish kryeministri italian, Romano Prodi dha pikëpamjet e tij për situatën politike aktuale në Itali dhe në botë.
Nga Meloni dhe opozita italiane, tek Mamdani, Trump e Xi Jinping, ish-kryeministri komentoi të gjithë aktorët kryesor politikë të botës, në një intervistë me Corrieren.
Intervista e plotë
Profesor Prodi, e majta në Itali po e lavdëron dhe e brohoret kryetarin e ri të bashkisë së Nju Jorkut, Zohran Mamdani. A është ai modeli i ri që duhet ndjekur?
“Mamdani ka bërë gjëra interesante, ka rizgjuar pjesëmarrjen, ka tërhequr të rinj, ka arritur të zhvillojë një fushatë zgjedhore me fonde të kufizuara. Megjithatë, ai nuk më duket tamam si shenjë dalluese e një revolucionari, ai është djali i një profesori të Universitetit të Kolumbias dhe një intelektuali të njohur. Nëse duhet të përmend një kryetar bashkie revolucionar të vendosur të Nju Jorkut, do të preferoja të përmendja Fiorello La Guardia. As nuk e di se si Mamdani, financiarisht, do të jetë në gjendje t’i përmbushë premtimet e tij. Por zhvillimi i ri dhe i rëndësishëm që vjen nga Shtetet e Bashkuara është diçka tjetër.”
Cili?
“Fitorja e dy guvernatorëve demokratë, në Virxhinia dhe Nju Xhersi. Kjo është ajo që na duhet: një reformizëm i guximshëm, por konkret që synon ndryshimin.”
Në të kaluarën, e majta italiane është magjepsur nga udhëheqës të tjerë “radikalë”, si Jeremy Corbyn ose Bernie Sanders. Pse?
“Sepse drejtësia sociale është në zemrat e njerëzve. Ndërkohë, niveli i përqendrimit të pasurisë sot është tronditës: paketa e Musk për ndarjen nga puna tregon se jemi shumë përtej kufirit të sigurt.”
Por?
“Por së pari duhet të pyesim veten se cilat janë mjetet e duhura për të adresuar problemin. Për të filluar, duhet të qeverisim, dhe për ta bërë këtë, na duhet konsensusi i shumicës së popullsisë. Ky nuk është një detaj i vogël. Duhet të jemi në gjendje të diskutojmë çështje reale si taksat, imigracioni, kujdesi shëndetësor dhe arsimi me fjalët e duhura, pa një radikalizëm që i frikëson votuesit dhe nuk ka dhënë kurrë rezultate në historinë tonë. Duke deklaruar tani, sinqerisht, se çfarë duam të arrijmë, por edhe çfarë mund dhe nuk mund të bëhet, me çfarë burimesh, duke i tërhequr ato nga ku dhe me çfarë shpenzimesh, duke pasur parasysh se jo çdo projekt mund të financohet me taksa. Pa slogane të lehta, por me një reformizëm konkret që përzien realizmin dhe guximin.”
Dhe si mund të arrihet kjo?
“Me ide dhe udhëheqës të besueshëm.”
Nga Elly Schlein te Giuseppe Conte, a ka opozita të paktën një udhëheqës të besueshëm?
“Udhëheqësit mund të lindin. Ose të bëhen.”
Duke folur për idetë, a jeni pro një takse mbi pasurinë?
“Të flasësh për të sot do të interpretohej si fillimi i shtypjes fiskale. Magjia e shumë të pasurve është se i kanë bërë njerëzit të besojnë se fati i tyre është fati i të gjithëve.”
A i ndihmojnë lehtësimet tatimore të përfshira në buxhet të pasurit?
“Po, por nuk jam i vetmi që e them këtë. Financial Times pohon kështu, siç bën çdo studim tjetër serioz atje. Ato i kanë bërë njerëzit të besojnë se përfitimet vlejnë për njerëzit që fitojnë 2,000 € ose pak më shumë, që sigurisht nuk është një pagë e lartë, ndërsa avantazhi i vërtetë qëndron në të ardhura shumë më të larta.”
Pas kritikës suaj fillestare të ashpër ndaj “qendrës së majtë që i ka kthyer shpinën Italisë”, a pati edhe një telefonatë sqaruese me sekretarin e Partisë Demokratike?
“Po, Schlein më telefonoi. Kemi folur shpesh në javët e fundit.”
Dhe çfarë i thatë njëri-tjetrit?
“Mund t’ju them çfarë ju thashë. E përsërita atë që thashë publikisht. Shqetësimi im është se një segment i elektoratit do të distancohet nga qendra e majtë sepse beson se kuptimi i opozitës për shoqërinë është shumë i ngushtë, i pamjaftueshëm për një alternativë konkrete qeveritare. Dhe është tashmë vonë, sepse jemi më shumë se në gjysmën e legjislaturës. I shpjegova gjithashtu se nuk jam i interesuar për partitë politike, por për koalicionet qeveritare. Ka shumë gjëra që duhet të ndryshojnë, por të them të drejtën, shumë në Partinë Demokratike thjesht duan të ruajnë pozicionet e tyre.”
Ndërkohë, kryeministrja Giorgia Meloni po lundron drejt fundit të mandatit të saj, me vlerësime të larta. Çfarë mendimi keni?
“Meloni nuk ka arritur asgjë, rritja po vuan në nivele shumë shqetësuese dhe prodhimi industrial po përjeton probleme serioze. Forca e saj e vetme është këmbëngulja e saj, për shkak të mungesës së alternativave.”
Dhe edhe nëse qendra e majtë fiton, a mund të funksionojë aleanca PD-M5S-Avs? Apo do të përfundojë siç bëtë me Partinë Komuniste të Rithemelimit?
“Ky është një rrezik që Meloni e ka edhe me Lidhjen. Por Salvini deri më tani e ka kuptuar se është më mirë të kesh një kockë sesa një shkop. Domethënë, është më mirë të pajtohesh me një marrëveshje me forcat e tjera qeveritare sesa të përfundosh në opozitë. Conte, nga ana tjetër, ende nuk e ka përcaktuar se cili mendon se duhet të jetë roli i tij. Nëse qendra e majtë del fitimtare nga zgjedhjet e përgjithshme, le të shpresojmë se nuk do ta marrë Bertinottin. Në fund të fundit, njëri nga dy udhëheqësit, midis Schlein dhe Conte, do të duhet të pranojë se tjetri ka fituar. Por së pari, na duhet një model koalicioni i gjerë, me një program të aftë për të arritur një audiencë që shkon përtej kufijve të tij aktualë.”
A është kjo gjithashtu një referencë për projektin politik të ish-Drejtorit të të Ardhurave Ernesto Maria Ruffini?
“E njoh Ruffinin prej shumë vitesh, e respektoj dhe mund të flas vetëm me vlerësime të larta për të. E kam ndjekur me interes dhe e di që ai do të mbledhë komitetet e tij në ditët në vijim. Po e ndjek, ashtu siç ndoqa me interes atë që ndodhi në Milano disa javë më parë në Partinë Demokratike (konventa reformiste, red).”
Ju jeni një vëzhgues i afërt i Kinës dhe e njihni mirë Massimo D’Alema-n. Cili ishte përshtypja juaj kur e patë atë në Pekin me Vladimir Putin, Kim Jong-Un dhe autokratë të tjerë të ndryshëm?
“Kam dhënë mësim në Kinë për semestrin e fundit në Universitetin e Pekinit. Kam një marrëdhënie jo-armiqësore me atë vend, megjithatë ata nuk më ftuan. Logjika e shëndoshë e qeverisë kineze është shumë e fortë.”
A jeni më i shqetësuar për Trumpin apo Xi-në?
“Jam i shqetësuar që jetojmë në një botë ku të duhet vizë për të shkuar në Shtetet e Bashkuara, me shqyrtimin e komenteve tuaja në mediat sociale që e shoqërojnë atë. Por për të shkuar në Kinë, të duhet vetëm një pasaportë.”
Ju i korrigjuat ata që pretenduan se demokracia në Itali është në rrezik. Po demokracia amerikane?
“Trump po shkakton alarm demokratik. Dhe jam i befasuar që Meloni e preferon atë ndaj Evropës. Dhe jam edhe më i shqetësuar që kryeministrja jonë nuk dëshiron të shfuqizojë mekanizmin e unanimitetit në BE, frenin e vërtetë që e rrethon Evropën dhe e bën atë të pafuqishme kundër SHBA-së dhe Kinës.”
A është e drejtë të vazhdojmë të armatosim Kievin?
“Nuk ka alternativë nëse duam të arrijmë një kompromis dhe jo një dorëzim pa kushte ndaj Putinit. Dhe duhet ta bëjmë shpejt sepse duhet të marrim parasysh lodhjen e opinionit publik, i cili tani është i gatshëm të pranojë çdo lloj marrëveshjeje paqeje. Në këtë tablo, ka një element tjetër që më trishton dhe më frikëson thellësisht.”
Çfarë?
“Pamundësia e Evropës për të pasur ndikim.”
Top Channel
