Projekti i Kushner në Serbi, NYT: Ligjvënësit serbë votojnë për hotelin luksoz të Trump në vendin historik të bombardimeve

07/11/2025 22:06

Parlamenti i Serbisë miratoi të premten një ligj të ri që i hap rrugën shembjes së një monumenti arkitektonik të bombarduar nga NATO në vitin 1999, duke i hequr atij statusin e mbrojtur kulturor dhe duke i dhënë mundësi familjes së Presidentit të SHBA, Donald Trump, të ndërtojë në vend të tij një hotel luksoz dhe rezidenca.

Sipas projektit, raporton New York Times, vendi ku do të ngrihet hoteli është ish-kompleksi ushtarak i Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë Serbe në qendër të Beogradit — një ndërtesë e njohur si simbol i luftës dhe rezistencës së vendit. Projekti parashikon investime me vlerë mbi 500 milionë dollarë, përfshirë një hotel me 175 dhoma, hapësira tregtare dhe më shumë se 1,500 apartamente banimi, nën markën “Trump”. Planet e ndërtimit, të cilat datojnë që prej vitit 2013, kishin ngecur për shkak të akuzave për mashtrim ndaj disa zyrtarëve që kishin mbështetur projektin. Por fundjavën e kaluar, ligjvënësit nga partia qeverisëse e Presidentit Aleksandar Vuçiç njoftuan se do të përdornin një dispozitë të jashtëzakonshme kushtetuese për të rifilluar procesin ligjor dhe për ta rikthyer projektin në jetë.

Debati parlamentar u shoqërua me protesta nga studentët, prokurorët, mbrojtësit e të drejtave të njeriut dhe opozita, që e quajtën vendimin “një provokim të rrezikshëm” në një kohë kur Serbia po përballet me tensione të brendshme dhe protesta të vazhdueshme kundër korrupsionit.

Ligjvënësi Milenko Jovanov, që prezantoi ligjin, tha në Parlament se masa synon të “rigjallërojë ndërtesat e bombarduara që kanë mbetur bosh prej dekadash”. Ai shtoi se ndërtimi i hotelit “mund të ndihmojë në përmirësimin e marrëdhënieve me administratën Trump”, duke e konsideruar këtë një mundësi të rëndësishme ekonomike dhe diplomatike për vendin.

“Po hapim hapësira të reja dhe po krijojmë mundësi që vendi të ecë përpara. Nëse kjo ndihmon për të përmirësuar marrëdhëniet me Shtetet e Bashkuara — sinqerisht, do të doja që kjo të ndodhte,” tha Jovanov.

Por deputetja e opozitës Marinika Tepić e dënoi vendimin, duke e quajtur ndërtesën “një simbol të rezistencës dhe ringjalljes kombëtare” dhe akuzoi qeverinë se po e shndërron atë “në një kompleks luksoz për t’i pëlqyer Donald Trumpit”.

“Pikërisht në vendin ku dikur binin bombat, tani planifikoni të derdhni shampanjë,” tha ajo gjatë debatit parlamentar.
Ndërkohë, Komisioni Europian shprehu shqetësim për “gërryerjen e sundimit të ligjit dhe demokracisë në Serbi”, duke paralajmëruar se veprime të tilla mund të ndikojnë negativisht në procesin e anëtarësimit të vendit në Bashkimin Europian. Ndërtesa e Shtabit të Përgjithshëm u ndërtua në vitet 1960 dhe vlerësohet nga arkitektët si një kryevepër e modernizmit pas Luftës së Dytë Botërore. Ajo u shkatërrua pjesërisht nga bombardimet e NATO-s në vitin 1999, gjatë fushatës ushtarake kundër forcave serbe për agresionin ndaj shqiptarëve etnikë në Kosovë.

Në maj 2024, Serbia miratoi planet për zhvillimin e kompleksit me një kontratë qiraje 99-vjeçare me një kompani të lidhur me Jared Kushner, dhëndrin e Presidentit Trump. Projekti përfshin edhe ndërtimin e një memoriali për viktimat e bombardimeve të NATO-s.

Pas rizgjedhjes së Presidentit Trump, qeveria serbe shpalli se kompleksi nuk konsiderohej më një aset i mbrojtur kulturor. Por këtë vit, prokurori i krimit të organizuar në Serbi akuzoi disa zyrtarë të Ministrisë së Kulturës për falsifikim dokumentesh që synonin të justifikonin heqjen e mbrojtjes së ndërtesës. Ligji i miratuar të premten anashkalon rregulloret ekzistuese të trashëgimisë kulturore dhe u hartua sipas një procedure kushtetuese që ekspertët e përshkruajnë si të destinuar vetëm për raste “urgjente kombëtare”.

Profesori i Universitetit të Beogradit, Vladimir Obradović, tha se kjo metodë “heq çdo mbikëqyrje institucionale dhe publike, duke krijuar hapësira për korrupsion”. “Ky është modeli i qeverisë së Vuçiçit — të anashkalojë kontrollet, të shpejtojë proceset dhe ta justifikojë me pretekstin e zhvillimit,” tha Obradović. Vendimi për shembjen e ndërtesës ikonike ka polarizuar opinionin publik serb. Disa e shohin si një hap drejt modernizimit dhe afrimit me Shtetet e Bashkuara nën presidencën Trump, ndërsa të tjerë e konsiderojnë një tradhti ndaj kujtesës historike të vendit.

Ndërkohë, protestat kundër qeverisë Vuçiç vijojnë në Beograd, ku përfshihet edhe një grevë urie e një nëne që humbi vajzën gjatë shembjes së një ndërtese publike vitin e kaluar — ngjarje që nxitën valë zemërimi ndaj autoriteteve.

Top Channel

BILETA Portokalli - Bileta