Gushti muaj i mbarë, 35% turistë më shumë në hotele. Shifrat e INSTAT tregojnë mbizotërimin e të huajve
17/10 20:01
Fondet e IPARD u ndalën në korrik 2023 pasi OLAF, zyra kundër korrupsionit pranë Komisionit Europian, gjeti shkelje me fondet e shpërndara.
Nga raporti i monitorimit të buxhetit të AZHBR-së shihen në fakt “humbjet” që Shqipëria ka regjistruar nga pezullimi i programit IPARD II.
Kështu, në vitin 2023 ishin planifikuar që të shpërndaheshin për fermerët 40 milionë euro. Për shkak të ngrirjes së fondeve u shpërndanë vetëm 9 milionë euro, ndërsa në 31 milionë euro OLAF gjeti shkelje me procedurat.
Ndërkohë, në vitin pasardhës 2024, Brukseli vendosi të japë një leje të veçantë 1-vjeçare për të disbursuar një pjesë të mbetur të pagesave nga fondi për fermerët me dokumentacion të rregullt. Kështu, në buxhetin e AZHBR-së për 2024-ën u shpërndanë nga fondet e IPARD II vetëm 3.8 milionë euro.
Në total, për vitet 2023–2024 u shpërndanë rreth 13 milionë euro nga 40 milionë që ishin parashikuar nga qeveria për këto dy vite. Përveç faktit që 27 milionë euro “u ngrinë”, AZHBR është në proces gjyqësor edhe me disa biznese, të cilave u ka kërkuar që të kthejnë mbrapsht paratë e përfituara.
Por kjo nuk është humbja e vetme që ka pësuar fermeri shqiptar. BE kishte parashikuar që në programin IPARD III të mbështeste bujqësinë tonë me 146 milionë euro, por ishte korrupsioni ai që e zeroi këtë shifër që duhet të ishte tashmë investuar në produktet tona bujqësore dhe blegtoriale.
Në këto dy vite, të vetmet para që kanë shkuar te fermerët janë ato të Skemës Kombëtare nga buxheti i shtetit, ku gjatë vitit 2023 fermerëve iu dhanë 46 milionë euro, ndërsa në vitin 2024 subvencioni nga shteti kapi vlerën e 52 milionë eurove. Por, sipas ekspertëve, financimet e parashikuara vetëm nga buxheti i shtetit janë shumë të pakta në krahasim me nevojat e fermerit.
Eksperti i ekonomisë, Mateo Spaho thotë: “Jemi në një situatë ku vendet e rajonit minimum përdorin 1% të PBB për bujqësinë, që i bie 3–4% të buxhetit të shtetit. Shqipëria nuk ka kaluar kurrë 1–1.5%, por 0.3% të buxhetit të shtetit. Shqipëria duhet të hartojë një subvencion të drejtpërdrejtë te prodhuesi.”
Hetimet e OLAF për programin IPARD nisën në vitin 2020, pasi shtetasi Romeo Nazarko bëri denoncimin në zyrën e antikorrupsionit të Brukselit me pretendimin se projekti i tij për të ndihmuar fermerët me arra u refuzua në mënyrë të padrejtë.
Romeo Nazarko, aplikues “IPARD” shprehet: “E kam dorëzuar pranë AZHBR-së brenda afatit kohor dhe përsëri përgjigjja ka qenë refuzuese. Dhe në refuzim shkruhej që nuk keni dokument pronësie për pronën, ndërkohë unë e kisha. Për këtë arsye i kam sqaruar dhe kam dorëzuar deklaratën noteriale ku pronari pranonte që unë kisha aplikuar. Përsëri u refuzova dhe filloi ky kalvari i gjatë.”
Tashmë kjo dosje është pjesë edhe e hetimeve të SPAK. Edhe pse kanë kaluar më shumë se dy vjet, denoncuesi Romeo Nazarko vazhdon të presë arsyen e vërtetë të refuzimit nga AZHBR. Bllokimi i fondeve europiane ka sjellë ndikim negativ në zonat rurale, duke penguar zhvillimin e teknologjisë dhe standardizimin e produkteve Made in Albania.
Top Channel
