A është plani i Trumpit për Gazën një propozim paqeje apo një zgjidhje e përkohshme? Faktori Hamas dhe heshtja në Bregun Perëndimor

Një “mozaik” politik për të ndaluar përkohësisht gjakderdhjen, për të kthyer pengjet dhe për të ulur presionin ndërkombëtar. Ai parashikon një armëpushim me kusht, lirimin e pengjeve, një tërheqje graduale të ushtrisë izraelite dhe krijimin e një administrate ndërkombëtare në Rrip. Izraeli zotohet të mos e aneksojë Gazën , por mban kontrollin e “pikave referuese të sigurisë” – domethënë, fjalën e fundit se kur dhe si do të largohet. Me fjalë të tjera, balanca nuk ndryshon.

Nëse Hamasi thotë “po”

Pranimi i propozimit nga Hamasi do të ishte një pranim i disfatës. Organizata do të humbiste kontrollin e saj ushtarak dhe do të detyrohej t’ia dorëzonte pushtetin një mekanizmi ndërkombëtar teknokratik. Për Izraelin, kjo do të ishte një fitore strategjike pa barrën e pushtimit të përhershëm. Për Uashingtonin, një kartë diplomatike që do të tregonte se ende mund të formësojë zhvillimet në Lindjen e Mesme.

Por e nesërmja në Gaza nuk do të jetë e lehtë. Vakumi i pushtetit do të jetë i madh. Rrjetet xhihadiste, ndikimet iraniane dhe degët lokale do të përpiqen të mbushin boshllëkun. Kjo nuk do të habisë askënd, pasi gjatë ndryshimit të fundit të tillë në vitin 2006 “lindi” Hamasi, i cili aktualisht është “me gjakftohtësi”. Administrata ndërkombëtare, pavarësisht se sa mbështetet nga vendet arabe, do të ketë nevojë për kohë, mjete dhe garanci për të funksionuar. Gaza nuk do të bëhet papritur një fushë neutrale, ajo do të mbetet e brishtë dhe e rrezikshme e paqëndrueshme.

Nëse Hamasi refuzon

Nëse Hamasi e refuzon propozimin, situata do të përshkallëzohet përsëri. Izraeli, me mbulesën e hapur të SHBA-së, do të përpiqet ta përfundojë misionin ushtarakisht, neutralizimin e Hamasit. Kjo do të thotë bombardime të reja, mijëra viktima të tjera, shkatërrim të infrastrukturës, zhvendosje masive. Hamasi do të dëshirojë të shfaqet si “rezistenca” që nuk iu nënshtrua kushteve poshtëruese.

Por çmimi mund të jetë fatal. Ushtarakisht, ajo është tashmë në disavantazh dhe vazhdimi i luftës do t’i kushtojë edhe më shumë. Në nivel ndërkombëtar, Perëndimi do ta mbështesë Izraelin në botën arabe, por zemërimi do të shpërthejë. Dhe zjarri nuk do të qëndrojë në Gaza: mund të përhapet në Bregun Perëndimor, duke arritur në Hebron, Nablus, Jeriko.

Elementi më shqetësues është ajo që nuk thuhet në propozim. Nuk përmendet Bregu Perëndimor . Kjo heshtje nuk është aksidentale. Është një zgjedhje strategjike. SHBA-të dhe Izraeli duan ta “mbyllin” frontin e Gazës pa hapur qesen Aeolus në Bregun Perëndimor.

Në praktikë, kjo do të thotë konsolidimi i ndarjes: një Gazë nën mbikëqyrje ndërkombëtare dhe një Breg Perëndimor nën pushtim, vendbanime dhe tensione të përditshme. Harta palestineze është e ndarë në dy pjesë, zgjidhja me dy shtete është larguar më tej dhe perspektiva e një shteti të bashkuar palestinez është dobësuar përfundimisht.

Autoriteti Palestinez që po zhduket me Abbasin

Përtej Hamasit, humbësi i madh është Organizata për Çlirimin e Palestinës. OÇP-ja, e lindur nga vetë palestinezët dhe zëri i tyre i njohur ndërkombëtarisht, është politikisht e vdekur. Në Gaza, ajo nuk do të luajë asnjë rol, edhe nëse Hamasi mposhtet. Në Bregun Perëndimor, Mahmoud Abbas e gjen veten më të ekspozuar se kurrë, i paaftë për të përfshirë rajonin në ndonjë plan paqeje, ai është gjithnjë e më i zhytur në kritika.

Rezultati është një boshllëk politik palestinez. Hamasi kërcënohet me zhdukje ushtarake, OÇP-ja është zhdukur nga skena, Abbasi mbetet pa kapital politik. Një popull ka mbetur pa udhëheqje, pa përfaqësim, pa një busull strategjike.

Marrëveshja nuk po shndërrohet në një vakum politik. Përkundrazi, ajo po shkakton trazira të reja brenda vetë Izraelit. Aleatët e ekstremit të djathtë të Benjamin Netanyahut po ushtrojnë presion të madh – disa madje po kërcënojnë të japin dorëheqjen ose të mbështesin votat për të shpërbërë qeverinë, duke shantazhuar lëshime politike për sigurinë dhe vendbanimet.

Në të njëjtën kohë, opozita po bën një hap të çuditshëm drejt konsensusit për herë të parë: udhëheqësit kryesorë të partive të qendrës po deklarojnë gatishmërinë e tyre për t’i dhënë mbulim politik një marrëveshjeje që garanton lirimin e pengjeve dhe ndërprerjen e armiqësive – një veprim që forcon përkohësisht aftësinë e Netanyahut për të çuar përpara planin, por në të njëjtën kohë minon çdo kapital politik që mund të ketë koalicioni i tij.

Javët e fundit kanë treguar se ekuilibri i brendshëm në Jerusalem është i brishtë: dezertimet e brendshme të partive, kërcënimet për zgjedhje të parakohshme dhe kërkimi për “siguri politike” nga opozita po formësojnë një skenar ku qeveria mund të mbijetojë vetëm me marrëveshje të përkohshme dhe të brishta. Megjithatë, Netanyahu e ka provuar në praktikë se mund t’i menaxhojë këto dhe kjo mund të jetë mundësia ideale që ai të mos shkojë në zgjedhje, pasi shoqëria – të paktën shteti laik – nuk do të ndalojë së “vluari” – por të përpiqet të ndryshojë përbërjen e Qeverisë…

Netanyahu i ka mbijetuar çështjeve shumë më komplekse dhe nuk ka ndërmend të lihet vetëm me çështjet e tij të hapura gjyqësore dhe një luftë që duhet “përfunduar”. Në fund të fundit, nëse dikush mishëron idenë se “kriza krijon mundësi” në politikën izraelite, ai është – kryesisht – ai vetë.

“Pjesa tjetër” në Lindjen e Mesme

Lindja e Mesme është një mozaik kompleks interesash dhe të gjithë aktorët kryesorë kanë një fjalë ditën tjetër: – Katari: Ai mban një kanal me Hamasin, por edhe me SHBA-në. Po shfaqet si ndërmjetësi i pazëvendësueshëm, duke dashur të ruajë ndikimin e tij dhe të parandalojë shembjen e plotë të Gazës. “Faljen” që mori nga Netanyahu për bombardimet e fundit në Doha nuk e dimë ende se sa kanë kushtuar ose sa do të kushtojnë, pasi nuk ka gjasa që Tel Avivi të ketë kërkuar diçka përkatësisht të madhe nga Uashingtoni për një veprim kaq “të guximshëm”. Askush nuk e di, për shembull, se ku do të qëndrojë Katari në rast se Izraeli vendos se nuk ka mbaruar ende me Hezbollahun dhe se ajo që po bën Qeveria Libaneze për çarmatimin e saj përfundimtar nuk është e mjaftueshme. Doha vështirë se do të jetë në gjendje të jetë përsëri agresive për një organizatë që tashmë ka marrë rrezikun e karakterizimit si strehuese e terroristëve shumë herë… Dhjetë raketat izraelite ishin shumë në emër të Hamasit dhe një “falje” nuk i fshin faktet, dhe këto janë se Izraeli nuk hezitoi të godiste pikat brenda vendit.

– Egjipti: Ai ka frikë nga rrjedhat e popullsisë në Sinai dhe dëshiron stabilitet në kufijtë e tij. Do të mbështesë një zgjidhje të kontrolluar ndërkombëtare që nuk do të kërcënojë sigurinë e saj.

– Emiratet e Bashkuara Arabe: Ata mbështesin hapur propozimin amerikan. Ata e shohin stabilitetin si një parakusht për thellimin e marrëdhënieve të tyre me Izraelin, por refuzojnë skenarët e aneksimit të Bregut Perëndimor.

– Arabia Saudite: Pa përparim drejt një zgjidhjeje me dy shtete, nuk ka mundësi normalizimi me Izraelin. Riadi dëshiron të ruajë rolin e tij në botën arabe dhe të sigurojë që të mos akuzohet për “braktisjen” e palestinezëve.

– Turqia: Me retorikë të ashpër kundër Izraelit, po forcon profilin e saj si mbrojtëse e palestinezëve. Kërkon një rol aktiv në negociatat e ardhshme për të rritur ndikimin e saj rajonal.

– Irani: Humbja e Hamasit do të shihet si një goditje ndaj strategjisë së Teheranit. Do të përpiqet të kompensojë duke forcuar Hezbollahun dhe degët e tjera të armatosura, duke e mbajtur gjallë konfliktin në fronte të tjera.

– Jordania: Është e shqetësuar për sigurinë kufitare dhe presionin e refugjatëve. Po shtyn për një zgjidhje gjithëpërfshirëse që do të përfshinte edhe Bregun Perëndimor, por aftësitë e saj janë të kufizuara.

Pamja është mjaft e qartë pasi të gjithë duan të shmangin një shpërthim të pakontrolluar, por të gjithë kanë edhe interesat e tyre për të mbrojtur. Kjo do të thotë që Gaza do të jetë epiqendra e rivaliteteve rajonale për një kohë të gjatë.

Propozimi SHBA-Izrael mund t’i ofrojë një frymëmarrje Gazës, por nuk e zgjidh problemin. Nëse Hamasi e pranon, do të ketë nënshkruar rënien e tij. Nëse refuzon, do të çohemi në nivele që, edhe pas kaq mijëra vdekjeve dhe rrafshimit të enklavës, do të jenë edhe më të këqija. Fraza-angazhimi i Trumpit “atëherë Izraeli do të duhet të bëjë atë që duhet të bëjë” nuk i lë shumë hapësirë ​​imagjinatës, madje as asaj më ekstreme ose morbide, siç është ajo e partnerëve të ekstremit të djathtë të qeverisë Netanyahu.

Sidoqoftë, Bregu Perëndimor është lënë jashtë, PLO ka “vdekur” politikisht dhe Abbasi po humbet copëzat e fundit të legjitimitetit. Ajo që mbetet është një çështje palestineze pa kokë, me një popull pa zë dhe pa udhëheqje. Lindja e Mesme, plot me interesa kontradiktore, do të vazhdojë të luajë lojërat e veta në shpinë të palestinezëve. Dhe sa më gjatë që çështjet e vështira të mbeten jashtë tryezës, aq më shpërthyese do të bëhet e ardhmja.

Top Channel