Analiza e Bloomberg/ Si Rusia ‘ushqen dhe ushqehet’ nga lufta, Moska arriti shifra rekord shpenzimesh dhe në eksport armësh

28/09/2025 12:15

Edhe nëse luftimet në Ukrainë qetësohen, ekonomia ruse do ta ketë të vështirë të shkëputet nga rruga e saj e luftës.

Në vitet e fundit, shpenzimet masive të mbrojtjes kanë militarizuar industrinë dhe kanë thithur qindra mijëra punëtorë, duke shmangur recesionin, por duke krijuar edhe një kurth varësie.

Vladimir Putin nuk tregon shenja tërheqjeje. Ai e sheh ruajtjen e një ushtrie të fortë dhe të pajisur mirë si një përparësi strategjike, diçka që Perëndimi e sheh si një kërcënim potencial për NATO-n.

Prodhimi shpërthyes i tankeve, raketave dhe dronëve mund të gjejë mundësi në tregje të tilla si Kina, por gjithashtu rëndon një ekonomi që tashmë po lufton me sanksione, një sistem bankar të dobët dhe rritje të kufizuar.

Të dhënat e prodhimit dhe shpenzimeve

Rritja e prodhimit ushtarak është mbresëlënëse: para pushtimit të vitit 2022, Rusia kishte planifikuar të furnizonte rreth 400 tanke në vit. Sot, ajo po furnizon dhjetë herë më shumë se ky numër. Në të njëjtën kohë, ajo ka zhvilluar linjat e veta të prodhimit të dronëve, duke arritur në 1.5 milion njësi deri në vitin 2024, krahasuar me vetëm 140,000 në vitin 2023.

Shpenzimet e mbrojtjes midis viteve 2022 dhe 2024 arritën në të paktën 22 trilionë rubla (263 miliardë dollarë) dhe nuk tregojnë shenja ngadalësimi në të ardhmen e afërt. Boshllëqet vjetore në buxhet po thellohen, por Kremlini vazhdon të derdhë burime në prodhimin ushtarak.

Rusia është një eksportuese globale e armëve

Përvoja e Luftës së Dytë Botërore është një udhërrëfyes: atëherë, industria sovjetike e luftës hodhi themelet që BRSS të bëhej një eksportues kryesor i armëve. Sot, Qendra për Analizën e Tregtisë Botërore të Armëve vlerëson se pas luftës, Rusia mund të eksportonte pajisje ushtarake me vlerë 17-19 miliardë dollarë në vit.

Rosoboronexport, në pronësi të shtetit, thotë se porositë janë rritur në 60 miliardë dollarë, me vendet në Azi, Lindjen e Mesme dhe Afrikë të interesuara për prodhim të përbashkët dhe transferime teknologjike. Shkalla e rritur e prodhimit po ul kostot, duke i bërë disa produkte ruse më të lira se më parë.

Perspektivat dhe rreziqet

Pavarësisht momentit komercial, libri i porosive është dukshëm nën buxhetin e madh të mbrojtjes të Rusisë. Përveç kësaj, presioni perëndimor mbi vendet kliente, siç ndodhi me naftën, mund të kufizojë eksportet. Linjat e fabrikave mund të mbahen, por shkurtimet ose pushimet nga puna në të ardhmen nuk përjashtohen, pasi kërkesa nuk do të arrijë nivelet aktuale të intensitetit të luftës.

Përdorimi i dyfishtë dhe strategjia e Kremlinit

Putin këmbëngul që investimet të mos shkojnë dëm dhe promovon të ashtuquajturat teknologji “me përdorim të dyfishtë” në ndërtimin e anijeve, aviacionin, elektronikën, pajisjet mjekësore dhe prodhimin bujqësor. Megjithatë, përparësia e tij kryesore mbetet mirëmbajtja e një force ushtarake luftarake, me infrastrukturën industriale tani të integruar përgjithmonë në ekonomi.

Rusia po tregon se, edhe nëse luftimet në Ukrainë ndalen, makina e saj e luftës do të vazhdojë të jetë një bosht qendror i strategjisë së saj ekonomike, me eksporte, inovacione teknologjike dhe ambicie gjeopolitike që do ta shoqërojnë atë për vite me radhë.

Top Channel