Samiti SCO në Kinë, presidenti kinez mesazh “Aleancës anti-perëndim”: Mund tua bëj jetën më të mirë

Xi mirëpriti udhëheqësit e Rusisë, Iranit, Indisë dhe shteteve të tjera euroaziatike në një takim të Organizatës së Bashkëpunimit të Shangait (SCO), e cila bën fushatë për një rol më të madh për fuqitë jo-perëndimore në skenën botërore.

Disa udhëheqës u ankuan se po përballen me kërcënimin në rritje të sanksioneve të SHBA-së dhe BE-së. Shtetet anëtare përfshijnë vende të errëta perëndimore si Irani, Rusia dhe Bjellorusia, por edhe miqtë e supozuar të Perëndimit si India po përballen me tarifa shkatërruese nga Presidenti Trump, pjesërisht për shkak të lidhjeve të tyre me Moskën.

SCO, e përshkruar ndonjëherë si “anti-NATO”, megjithëse e hedh poshtë këtë term, shpesh është akuzuar se është pak më shumë se një vend ku bisedohet për kombet e pakënaqura nga politikat e SHBA-së. Megjithatë, në fjalimin e tij hapës të hënën në mëngjes, Xi kërkoi që ajo të marrë një rol më ekonomik, duke thënë se duhet të krijojë bankën e vet të zhvillimit për të nxitur investimet e ndërsjella.

Ai gjithashtu ofroi grante, kredi me vlerë 1.4 miliardë dollarë dhe projekte zhvillimi për shtetet anëtare. “Kina gjithmonë e përputh zhvillimin e saj me atë të SCO-së dhe me aspiratën e popujve të shteteve anëtare për një jetë më të mirë”, tha ai. Ai shtoi premtimet për një qendër të përbashkët për promovimin e inteligjencës artificiale, në të cilën Kina po bëhet një lidere botërore.

SCO, e cila përfshin pesë vendet e Azisë Qendrore: Kazakistanin, Kirgistanin, Taxhikistanin, Turkmenistanin dhe Uzbekistanin, u themelua në vitin 2001 dhe historiku i saj i arritjeve praktike është i shkurtër. Ajo nuk ka ndonjë rol specifik në siguri, diplomatik apo ekonomik, megjithëse ka shumë grupe pune për të diskutuar fusha me interes të përbashkët.

Megjithatë, Xi ka parë një mundësi në vendosmërinë e dukshme të Trump për të vepruar si një përçarës i normave globale.

Kina ka kërkuar prej kohësh që SHBA-të dhe perëndimi të zbusin atë që e sheh si kontrollin e tyre mbi institucionet globale si OKB-ja dhe Fondi Monetar Ndërkombëtar.

Tani po përdor mosbesimin e Trump ndaj këtyre institucioneve për të argumentuar se është e përkushtuar, ndryshe nga Trump, ndaj rendit botëror të vendosur dhe se rendi botëror duhet të reformohet për t’i dhënë “jugut global” më shumë fuqi.

Ky është gjithashtu një qëllim i deklaruar prej kohësh i Narendra Modi-t, kryeministrit indian. Modi është grindur keq me Xi-në në të kaluarën, por po përballet me tarifa masive nga Trump për shkak të refuzimit të tij për të bojkotuar naftën ruse. Ai u prit me krahë hapur në takim, vizita e tij e parë në Kinë në shtatë vjet.

Ai hyri në sallën kryesore të takimit në qytetin portual të Tianjin-it duke mbajtur dorën e Presidentit Putin. Të dy udhëheqësit zhvilluan gjithashtu një takim privat në të cilin Modi e quajti miqësinë e vendeve të tyre “të veçantë dhe të privilegjuar”. Megjithatë, Modi bëri thirrje edhe për një fund të përhershëm të luftës në Ukrainë.

Putin, i cili po përballet me probleme në rritje në financimin e përpjekjeve të tij të luftës në dritën e sanksioneve perëndimore, gjithashtu promovoi një lidhje midis zhvillimit ekonomik të shteteve anëtare dhe marrjes së dominimit strategjik amerikan.

Ai e ka përdorur takimin për të përshkruar versionin e tij të ngjarjeve në Ukrainë, përkatësisht se pushtimi ishte thjesht një akt mbrojtës për të parandaluar rënien e saj në kthetrat e këqija të NATO-s dhe SHBA-së. Ai tha se Euroazia kishte nevojë për një sistem të ri sigurie, duke u dërguar një mesazh vendeve të Evropës Perëndimore që ende varen nga marrëdhënia me SHBA-në.

“Ky sistem sigurie, ndryshe nga modelet eurocentrike dhe euroatlantike, do të merrte në konsideratë vërtet interesat e një game të gjerë vendesh, do të ishte vërtet i balancuar dhe nuk do të lejonte që një vend të siguronte sigurinë e vet në kurriz të të tjerëve”, tha ai.

Në fjalimin e tij, Presidenti Lukashenko i Bjellorusisë bëri thirrje posaçërisht që SCO të merrte masa për të mbrojtur shtetet nga sanksionet ndërkombëtare. Ato përfshijnë tema standarde të SCO-së, të tilla si promovimi i tregtisë në monedhat e shteteve anëtare, në vend të dollarit, dhe investimet midis shteteve anëtare të SCO-së.

SCO është parë kryesisht si një grupim sigurie dhe politik, dhe jo ekonomik. Megjithatë, ajo ka zgjeruar anëtarësimin e saj që nga fillimi i operacioneve në vitin 2001 për të përfshirë vende me sisteme rivale, demokratike me atë të Kinës, siç është India, dhe shtete që janë përplasur ushtarakisht, siç janë India dhe Pakistani.

Pjesëmarrja e Modit është pjesërisht një përbuzje ndaj Trump për politikën e tij të tarifave, por edhe një reflektim se India, ashtu si Kina, dëshiron të ribalancojë “qeverisjen globale” për të reflektuar dëshirën e vendeve në zhvillim për të përfituar nga tregtia botërore pa iu nënshtruar interesave të SHBA-së.

Modi, siç duket, nuk do të vazhdojë me Xi-në dhe Putinin në paradën gjigante ushtarake në Sheshin Tiananmen të mërkurën, për të përkujtuar 80-vjetorin e përfundimit të Luftës së Dytë Botërore. India ende i konsideron pretendimet territoriale të Kinës mbi kufirin e tyre të përbashkët në Himalaje si një kërcënim ushtarak.

Top Channel