“Nga Ferri te Parajsa”/ Opinion nga Elisa Spiropali: Indignity: libri i ri i Lea Ypit

31/08/2025 17:31

Nga Elisa Spiropali

E lexova me një frymë librin e fundit të Lea Ypit.

Romani kushtuar gjyshes së saj të mençur dhe të dashur, e përmes saj fatit tonë të përbashkët, është një sofër e madhe, rreth së cilës ulen shqiptarë që e duan leximin, atdhedashës, adhurues të letërsisë serioze, të etur për të ditur, mësuar e ëndërruar, që po gostiten me gjithçka që u mban gjallë shpirtin njerëzor, qytetar, intelektual dhe gjithçka tjetër që u nevojitet atyre që kërkojnë progres, mirëkuptim, dinjitet dhe begatim.

Mbi romanin-sofër të Lea Ypit nuk është shtruar mish e pilaf, por ushqim shpirtëror shqiptar, bukë e kripë e zemër.

Sofra e romanit të fundit të Lea Ypit përmban atmosferën e pothuaj të gjitha ambienteve të shoqërisë shqiptare gjatë disa dekadave: arealet, majat, honet, mjegullnajat, tendosjet, frymëmarrjet, dritat më të forta të mozaikut shoqëror, politik, urban e rural në kohët më vendimtare, që Lea di t’i thërras, t’u japë kohezion e të ndërtojë subjekt frymëndalës; tingujt më përfaqësues që ato kohë nxirrnin: nga vringëllimat e shpatave tek uturimat e aeroplanëve, gjëmimet e artilerive moderne, kërcitjet e çizmeve të policëve e ushtarëve, sa dhe meloditë e qeta të mirëkuptimeve, pa të cilat veshi mpihet, shurdhohet; aromat dhe flladet e pasioneve sentimentale nga më të sofistikuarat.

Përplot me situata, dromca e ndodhi, romani-sagë i Lea Ypit në anglisht, pritet të vijë së shpejti edhe në shqip.

Mirë libri i saj, po vetë Lea Ypi çfarë është?

Për të thënë çfarë është Lea Ypi nuk mjafton një dimër i tërë rreth vatrës.

Shkurt, Lea Ypi është një njeri i lirë, një shkrimtare race, një sovrane e mendimit, guximit dhe krijimit në krejt horizontin, nga Liria te Poshtërimi. Lea Ypi është ajo që ka përshkruar rrugën Ferr–Parajsë disa herë.

Faleminderit, e dashur Lea, për gjithë këto shërbime që u ke bërë Shqipërisë dhe shqiptarëve!

Ndihem krenare që autorja e kësaj kryevepre, Lea Ypi, po lufton me sukses që Shqipëria dhe bota të mos bëhen kurrë të klikave, por të mbeten përgjithmonë të shpirtrave.

Top Channel