
Franca ka kthyer tre kocka njeriu në Madagaskar, më shumë se një shekull pas sekuestrove gjatë periudhës koloniale.
Njëra prej tyre besohet të jetë e mbretit Toera të popullit Sakalava, i cili u pre koka nga trupat franceze në vitin 1897.
Kthimi i këtyre mbetjeve është i pari në kuadër të ligjit francez të vitit 2023, i cili mundëson kthimin e mbetjeve njerëzore në vendin e origjinës për qëllime varrimi. Kockat ishin ruajtur në koleksionet e Muzeut të Historisë Natyrale të Francës dhe u dorëzuan formalisht në një ceremoni në Ministrinë e Kulturës të Francës.
Kocka e mbretit Toera ka rëndësi të veçantë historike, pasi ai u ekzekutua nga trupat franceze gjatë pushtimit të Madagaskarit në vitet 1890. Dy kockat e tjera përkasin për dy gjeneralë që luftuan pranë tij.
Fetra Rakotondrasoava, Sekretari i Përhershëm i Ministrisë së Kulturës së Madagaskarit, theksoi se ky nuk është vetëm një akt i kthimit të mbetjeve, por edhe i rikthimit të një pjese të rëndësishme të historisë dhe kujtesës së Madagaskarit. “Tani do të mund t’i nderojmë këto mbetje siç duhet,” tha ai, duke e vlerësuar këtë ngjarje si shumë të rëndësishme për popullin malagasy dhe për vendet që janë angazhuar në procesin e rikthimit të trashëgimisë kulturore.
Kockat do të rivarrosen në Menabe, një rajon në perëndim të Madagaskarit, ku komuniteti Sakalava ka vuajtur për më shumë se një shekull nga mungesa e mbetjeve të mbretit të tyre. Ceremonia për këtë kthim u konsiderua një moment historik për të dyja vendet, duke shënuar një hap drejt shërimit dhe pajtimit.
Ky akt është pjesë e një iniciative më të gjerë për kthimin e trashëgimisë kulturore afrikane. Në vitin 2017, Presidenti francez Emmanuel Macron premtoi se do të mundësonte kthimin e artefakteve afrikane që ishin plaçkitur gjatë periudhës koloniale. Po ashtu, në Britaninë e Madhe po zhvillohet një lëvizje e ngjashme për kthimin e mbetjeve njerëzore dhe artefakteve kulturo
Top Channel