Irani nis nesër në Gjenevë bisedimet bërthamore me Francën, Britaninë dhe Gjermaninë

25/08/2025 13:15

Irani do të rifillojë bisedimet mbi programin e tij bërthamor në Gjenevë të martën me Francën , Britaninë dhe Gjermaninë , tre nga nënshkrueset e marrëveshjes së vitit 2015 me Teheranin që synonte frenimin e aktiviteteve të tij bërthamore, të cilat kërcënojnë të rivendosin sanksionet ndaj Iranit, raportoi televizioni shtetëror iranian.

“Ky raund i ri negociatash”, pas atij të mëparshëm të mbajtur në Stamboll, Turqi, në korrik, do të mbahet “në nivelin e zëvendësministrave të jashtëm në Gjenevë”, raportoi televizioni shtetëror. Irani do të përfaqësohet nga Majid Takht-Ravanchi, sipas agjencisë iraniane të lajmeve Tasnim.

Vendndodhja e negociatave të reja nuk është specifikuar ende. Franca, Britania dhe Gjermania, si dhe Kina, Rusia dhe Shtetet e Bashkuara, kishin përfunduar një marrëveshje të vitit 2015 me Iranin, e cila parashikonte kufizime të konsiderueshme në programin e tij bërthamor në këmbim të heqjes graduale të sanksioneve të OKB-së.

Megjithatë, Shtetet e Bashkuara u tërhoqën prej saj në vitin 2018 nën mandatin e parë të Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë dhe në shenjë hakmarrjeje, Teherani shkeli disa nga angazhimet e tij sipas saj, kryesisht në lidhje me pasurimin e uraniumit.

Franca, Britania dhe Gjermania kanë kërcënuar të rivendosin sanksionet e OKB-së ndaj Iranit nëse nuk gjendet një zgjidhje e negociuar me Teheranin deri në fund të gushtit. Irani kundërshton ligjshmërinë e evropianëve që përdorin një klauzolë përkatëse të parashikuar në marrëveshjen e vitit 2015.

Kur SHBA-të u tërhoqën nga marrëveshja, Franca, Britania dhe Gjermania siguruan angazhimin e tyre për zbatimin e saj, duke thënë se donin të vazhdonin tregtinë me Iranin. Prandaj, të tre vendet evropiane nuk kishin rivendosur sanksionet e OKB-së.

Megjithatë, zbatimi i mekanizmit të parashikuar nga evropianët për të kompensuar rivendosjen e sanksioneve të SHBA-së ka hasur vështirësi dhe një numër kompanish perëndimore janë detyruar të braktisin Iranin, i cili po përballet me inflacion të lartë dhe një krizë ekonomike.

Sipas Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë Atomike (IAEA), Irani është i vetmi vend që nuk posedon armë bërthamore dhe pasuron uranium në një nivel të lartë (60%), shumë mbi limitin prej 3.67% të vendosur nga marrëveshja e vitit 2015.
Për të ndërtuar një bombë bërthamore, niveli i pasurimit duhet të arrijë deri në 90%, sipas Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë Atomike.

Vendet perëndimore, të udhëhequra nga SHBA-të, dhe Izraeli, një armik i betuar i Republikës Islamike, kanë dyshuar prej vitesh se Irani dëshiron të sigurojë një bombë atomike.

Teherani deklaron kategorikisht se nuk ka ambicie të tilla ushtarake, por këmbëngul në të drejtën e tij për energji bërthamore për qëllime civile.

Ndërkohë, përparimi i programit bërthamor iranian është objekt i shumë spekulimeve pas luftës 12-ditore midis Izraelit dhe Iranit në qershor dhe sulmeve të SHBA-së ndaj objekteve bërthamore iraniane.

Top Channel