Takimi trepalësh Turqi-Itali-Libi sot në Stamboll me një tematikë të paqartë

01/08/2025 09:07

Mbahet sot në Stamboll Samiti trepalësh Turqi-Itali-Libi, me pjesëmarrjen e Presidentit turk Recep Tayyip Erdoğan, Kryeministres italiane Giorgia Meloni dhe Kryeministrit të Qeverisë së Tripolit, Abdulhamid Dbeibah.

Takimi vjen në një moment të ndjeshëm për zhvillimet politike në Libi dhe me një axhendë që mbetet e mjegullt.

Sipas njoftimit të bërë nga qeveria e Tripolit, fokusi i bisedimeve pritet të jetë procesi politik për rivendosjen e normalitetit në Libi si dhe trajtimi i çështjes së migracionit. Megjithatë, prapaskena politike mbetet komplekse.

Në muajt e fundit, Turqia ka bërë hapa të rëndësishëm drejt rivendosjes së marrëdhënieve me Libinë Lindore, pa tërhequr mbështetjen për Dbeibën. Objektivi i Ankarasë është të ruajë ndikimin e saj në të dyja kampet libiane, duke ofruar ndihmë politike dhe ushtarake, në mënyrë që të ruajë një marrëdhënie varësie me të dy palët – si me qeverinë e Tripolit, ashtu edhe me palën e udhëhequr nga gjenerali Khalifa Haftar në lindje të vendit.

Një nga synimet kryesore të Turqisë është shtyrja e Libisë Lindore drejt ratifikimit të Memorandumit të bashkëpunimit detar Turqi-Libi, i cili ndonëse është paraqitur për shqyrtim në parlament, mbetet ende pezull.

Në frontin e migracionit, forcat e sigurisë në Libinë Perëndimore thuhet se kanë përdorur dronë turq për të goditur objektiva të rrjeteve të kontrabandës së emigrantëve në qytetin bregdetar të Sabrathës. Ky veprim tregon një nivel të caktuar koordinimi midis tre palëve në luftën kundër trafikut të qenieve njerëzore. Megjithatë, ka akuza se qeveria e Dbeibës po e përdor këtë fushatë si pretekst për të goditur policitë që më parë e kishin mbështetur, por që tani janë pozicionuar kundër tij.

Në përpjekje për të forcuar pozitën e tij dhe për të rritur legjitimitetin ndërkombëtar, Dbeibah ka zhvilluar kohët e fundit takime me përfaqësues të BE-së dhe ambasadorët e Greqisë, Italisë dhe Maltës. Gjatë këtyre diskutimeve, ai ka propozuar një rol të veçantë për Turqinë në menaxhimin e çështjes së migracionit – përfshirë krijimin e qendrave të paraburgimit në territorin libian, që do të financoheshin nga BE-ja dhe Katari, por do të administroheshin nga Turqia.

Në këtë kontekst, Dbeibah pritet të kërkojë në Samit mbështetje të vazhdueshme nga Erdoğan, duke ofruar përfitime politike dhe ekonomike, jo vetëm për menaxhimin e migracionit, por edhe për bashkëpunim më të gjerë strategjik.

Presidenti turk, nga ana tjetër, pritet të paraqitet si një ndërmjetësues i mundshëm mes Libisë Lindore dhe Perëndimore, në një kohë kur përpjekjet e OKB-së për të nisur procesin e zgjedhjeve janë intensifikuar.

Megjithatë, ky Samit trepalësh mbart rreziqe dhe perceptime të gabuara. Ka shqetësime se adresimi i temave të ndjeshme si migracioni, stabiliteti në Mesdheun Qendror dhe ndarja e zonave detare mund të trajtohen në mënyrë të njëanshme, duke përjashtuar aktorë të rëndësishëm rajonalë si Greqia dhe Egjipti.

Në një kontekst kaq kompleks, mbetet për t’u parë nëse ky takim do të sjellë ndonjë përparim real në drejtim të stabilitetit dhe bashkëpunimit rajonal, apo do të thellojë më tej ndarjet dhe rivalitetet në Mesdheun Lindor.

Top Channel