Orët e fundit të afatit të tarifave të Trump! Cilat shtete kanë arritur marrëveshje tregtare me SHBA-në dhe cilat do të ndëshkohen?

31/07/2025 12:03

Bota përballet me tarifa më të larta nga administrata Trump duke filluar nga dita e nesërme, data 1 gusht, duke krijuar edhe më shumë pasiguri ekonomike në tregun global.

Në prill, Trump pretendoi se kishte arritur “mbi 200 marrëveshje” në një intervistë me revistën Time dhe këshilltari tregtar Peter Navarro tha se “90 marrëveshje në 90 ditë” ishte e mundur. Megjithatë, vendi nuk e ka arritur këtë qëllim, me vetëm tetë marrëveshje në 120 ditë, përfshirë një me BE-në me 27 anëtarë. Pra, cila është gjendja e tregtisë globale?

Mbretëria e Bashkuar: E para që arriti një marrëveshje

Mbretëria e Bashkuar ishte e para që arriti një marrëveshje tregtare me SHBA-në, duke e mbyllur atë në maj. Korniza përfshin një tarifë bazë prej 10% për mallrat britanike, si dhe kuota dhe përjashtime të ndryshme për produkte të tilla si makinat dhe produktet e hapësirës ajrore.

Por edhe pasi presidenti i SHBA-së Donald Trump u takua me kryeministrin Keir Starmer në Skoci, disa pjesë të marrëveshjes së tyre tregtare mbeten të pasigurta. Kjo përfshin tarifat për çelikun dhe aluminin në Mbretërinë e Bashkuar, të cilat SHBA-të kanë rënë dakord t’i ulin.

Bisedimet mbi taksën e shërbimeve dixhitale të Mbretërisë së Bashkuar, të cilën Trump dëshiron ta heqë, duket se po vazhdojnë gjithashtu.

Vietnami: Tarifat përgjysmohen

Vietnami ishte i dyti që arriti një marrëveshje me administratën Trump, teksa presidenti amerikan njoftoi një marrëveshjen tregtare më 2 korrik, duke rezultuar në uljen e tarifave të vendosura ndaj Vietnamit nga 46% në 20%.

Një pikë tjetër në marrëveshje ishte një tarifë prej 40% për produktet e “transportimit” me origjinë nga një vend tjetër që kalojnë nëpër Vietnam para se të arrijnë në SHBA, por është e paqartë se si do të zbatohet. Trump gjithashtu pretendoi se produktet amerikane do të kishin akses të plotë në tregun vietnamez.

Prodhuesit kinezë kanë përdorur transportimin për të anashkaluar tarifat e larta për dërgesat e tyre të drejtpërdrejta në Shtetet e Bashkuara, duke përdorur Vietnamin si një qendër kryesore të transportimit.

Megjithatë, duket se Vietnami u kap në befasi nga tarifa prej 20%, sipas një raporti nga Politico. Politico raportoi se negociatorët kishin pritur një tarifë prej 11%, por Trump njoftoi në mënyrë të njëanshme normën prej 20%.

Indonezia: Heqja e barrierave

Norma e tarifave të Indonezisë u ul në 19% nga 32% në marrëveshjen e saj me Trump, e cila u njoftua më 15 korrik.

Shtëpia e Bardhë tha se Indonezia do të eliminonte tarifat për më shumë se 99% të produkteve amerikane të eksportuara në Indonezi në të gjithë sektorët, duke përfshirë produktet bujqësore dhe energjinë.

Marrëveshja gjithashtu thotë se vendet do të adresojnë “barriera jo-tarifore” të ndryshme dhe pengesa të tjera me të cilat përballet SHBA-ja në tregjet indoneziane.

Filipinet: Ulje minimale

Ndryshe nga partnerët e mësipërm të ASEAN-it që patën ulje të konsiderueshme, Filipinet panë një rënie prej vetëm 1%, nga 20% në 19%, më 22 korrik.

Trump tha se Manila nuk do të vendoste tarifa për produktet amerikane dhe vlerësoi vendin për “hapjen e tregut të saj ndaj Shteteve të Bashkuara”. Ai tha gjithashtu se Filipinet do të bashkëpunonin ushtarakisht, pa dhënë detaje.

Japonia: Orizi dhe makinat

Japonia ishte ekonomia e dytë e madhe aziatike që arriti një marrëveshje me SHBA-në pas Kinës, me normën e tarifës të ulur në 15% nga 25% më 23 korrik dhe ishte ekonomia e parë që pa një normë më të ulët tarifore për sektorin e saj kyç të automobilave.

Trump e quajti marrëveshjen “ndoshta marrëveshja më e madhe e arritur ndonjëherë”, duke shtuar se Japonia do të investonte 550 miliardë dollarë në Shtetet e Bashkuara dhe SHBA-të do të merrnin 90% të fitimeve.

Rruga drejt asaj marrëveshjeje ishte e mbushur me pasiguri, pasi Trump tha ditë para marrëveshjes se nuk priste që të dy vendet të arrinin një marrëveshje.

Ai e përshkroi Japoninë si “shumë të ashpër” në negociata dhe pretendoi se vendi ishte “frikacak” për mospranimin e orizit amerikan pavarësisht mungesës së orizit vendas.

BE: Disa kundërshtime mbeten të pa sqaruara

Marrëveshja BE-SHBA u arrit disa ditë më parë pas negociatave të gjata. Produktet e BE-së tani përballen me një normë bazë tarifore prej 15%, gjysma e 30% me të cilën Trump e kishte kërcënuar më parë bllokun.

Tarifat ekzistuese për makinat do të ulen në 15%, dhe tarifat për disa produkte, të tilla si avionët dhe disa ilaçe gjenerike, do të kthehen në nivelet para janarit.

Megjithatë, marrëveshja është kritikuar, përfshirë edhe nga disa udhëheqës evropianë.

Kryeministri francez François Bayrou shkoi aq larg sa tha se ishte një akt “nënshtrimi” dhe një “ditë e zezë”.

Komisioneri i Tregtisë së BE-së, Maroš Šefčovič, megjithatë, e quajti atë “marrëveshjen më të mirë që mund të kishim arritur në rrethana shumë të vështira”.

Koreja e Jugut gjithashtu në 15%

Koreja e Jugut është vendi i fundit që arriti një marrëveshje me SHBA-në, të enjten, me kushte disi të ngjashme me ato të vendosura ndaj Japonisë.

Vendi do të shohë një tarifë të përgjithshme prej 15% mbi eksportet e tij, ndërsa tarifat e automjeteve gjithashtu ulen në 15%.

“Koreja e Jugut do t’u japë Shteteve të Bashkuara 350 miliardë dollarë në investime që janë në pronësi dhe të kontrolluara nga Shtetet e Bashkuara dhe që unë i kam zgjedhur si president”, tha Trump.

Sekretari i Tregtisë i SHBA-së, Howard Latnick, tha se “90% e fitimeve” nga ky investim prej 350 miliardë dollarësh do të “shkojnë për popullin amerikan”.

Megjithatë, presidenti i Koresë së Jugut, Lee Jae-myung, tha se fondi prej 350 miliardë dollarësh do të luajë një rol në lehtësimin e “hyrjes aktive” të kompanive koreane në tregun amerikan në industri të tilla si ndërtimi i anijeve dhe gjysmëpërçuesve.

Kina: Bisedimet vazhdojnë

Bisedimet tregtare të administratës Trump me Kinën kanë marrë një rrugë të ndryshme nga pjesa tjetër e botës. Ekonomia e dytë më e madhe në botë ka qenë një objektiv i vazhdueshëm për tregtinë e Trump që kur ai mori detyrën.

Në vend të një marrëveshjeje, Kina ka pranuar një sërë pezullimesh të tarifës “reciproke”. Fillimisht e vendosur në 34%, përpara se një sërë përshkallëzimesh dypalëshe të arrinin në 145% për importet nga Kina në SHBA dhe 125% për importet amerikane në Kinë.

Megjithatë, të dy palët ranë dakord për një ulje të tarifave në maj pas takimit në Gjenevë, me një “armëpushim” deri më 12 gusht. Kina tani përballet me një tarifë totale prej 30%, ndërsa SHBA-të po shqyrtojnë tarifat prej 10%.

Takimi më i fundit i vendeve në Stokholm përfundoi pa një zgjatje të “armëpushimit”, por Sekretari i Thesarit të SHBA-së tha se çdo zgjatje e armëpushimit nuk do të bihet dakord derisa Trump të nënshkruajë planin.

Vendet pa një marrëveshje

Për vendet pa një marrëveshje, duket se ato do t’i nënshtrohen një tarife bazë globale më të lartë prej rreth 15%-20%, sipas Trump, më e lartë se 10% bazë e njoftuar në “Ditën e Çlirimit”. Vendet me një suficit tregtar me SHBA-në ka të ngjarë të përballen me një normë më të lartë tarifore.

Disa partnerë kryesorë tregtarë që nuk kanë rënë dakord për një marrëveshje me SHBA-në:

India: Tarifat dhe “ndëshkimi”

Të mërkurën, Trump njoftoi një tarifë prej 25% për Indinë, së bashku me një “ndëshkim” shtesë, të paspecifikuar, për atë që ai e sheh si politikat tregtare të padrejta të vendit dhe blerjet e pajisjeve ushtarake dhe energjisë nga Rusia.

“Edhe pse India është miku ynë, vitet e fundit kemi bërë relativisht pak biznes me ta sepse tarifat e tyre janë tepër të larta, ndër më të lartat në botë”, shkroi Trump në Truth Social.

Tarifa prej 25% është pak më e ulët se 26% e vendosur në “Ditën e Çlirimit”, por është në fundin e lartë të diapazonit 20%-25% që presidenti amerikan ka thënë se po e shqyrton.

Kanadaja: Një “fazë intensive”

Në muajt e fundit, ka pasur një shkëmbim të vazhdueshëm masash midis Kanadasë dhe SHBA-së, pasi Otava tashmë po merrte përsipër barrën përpara se Trump të shpallte të ashtuquajturat tarifa “hakmarrëse”.

Që nga 1 gushti, Kanadaja do përballet me tarifa prej 35% për produkte të ndryshme, ndërsa Trump ka kërcënuar ta rrisë këtë normë në rast hakmarrjeje.

Tarifa nuk përfshin tarifat individuale sektoriale. Trump ka përmendur vazhdimisht drogën që trafikohet nga Kanadaja në SHBA si arsye për vendosjen e tarifave.

Kryeministri kanadez Mark Carney tha këtë javë se të dy vendet janë në një “fazë intensive” negociatash, duke treguar se një marrëveshje është e pamundur, sipas Reuters.

Meksika: Asnjë shenjë progresi

Ashtu si Kanadaja, Meksika ka qenë prej kohësh një objektiv i tarifave amerikane, me Trump që përmendi drogën dhe imigracionin e paligjshëm si arsye për vendosjen e tarifave ndaj fqinjit jugor të SHBA-së.

Presidenti ka thënë se Meksika nuk ka bërë mjaftueshëm për të siguruar kufirin. Meksika pritet të goditet me një tarifë prej 30% dhe në rast hakmarrjeje, SHBA-të po paralajmërojnë për tarifa edhe më të larta.

Qeveria meksikane ka theksuar rëndësinë e zgjidhjes së çështjeve para 1 gushtit, por ka pasur pak shenja progresi drejt një marrëveshjeje në javët e fundit.

Australia: E qëndrueshme në tarifën bazë

Australia aktualisht i nënshtrohet tarifës bazë prej 10%, pasi ka një deficit tregtar me SHBA-në. Megjithatë, mund të përballet me një tarifë më të lartë nëse Trump vendos ta rrisë normën bazë në 15%-20%.

Nuk dihet nëse Australia është në negociata tregtare me Uashingtonin, ndërsa kryeministri Anthony Albanese raportohet të ketë argumentuar se deficiti dhe marrëveshja tregtare duhet të nënkuptojnë se nuk do të ketë tarifa për importet australiane.

Kohët e fundit, Australia lehtësoi kufizimet për mishin e viçit amerikan, një veprim që zyra e Përfaqësuesit të Tregtisë së SHBA-së ia atribuoi Trump, megjithëse Albanese thuhet se tha se ky veprim nuk erdhi me urdhër të Trump.

 

Top Channel