Komediania e divorcuar nga burri alarmon autoritetet kineze: Po provokon konfliktet gjinore

27/07/2025 12:20

Me flokët e shkurtër dhe veshjen e thjeshtë, Fan Chunli duket si një grua e zakonshme në moshë të mesme nga fshatrat e Kinës.

Mes një turme të rinjsh që përpiqen të bëhen ylli i radhës në një nga garat më të njohura të stand-up komedisë në Kinë, ajo bie në sy.

Por kur kjo 50-vjeçare merr mikrofonin, ajo shkëlqen nga gjallëria dhe mbush skenën me sarkazëm, duke treguar shaka për ish-bashkëshortin e saj abuziv që i bëjnë audiencës të qeshë e të lotojë njëkohësisht.

Duke ardhur nga një vend ku vetëm fakti që di të përdorë internetin “më bën Elon Musk-un e fshatit tim,” Fan është sensacioni më i fundit në skenën në rritje të stand-up komedisë në Kinë – një formë arti që ofron një kanal për pakënaqësitë e përmbajtura në një vend ku shpesh ndalohet diskutimi i hapur mbi politikën apo shoqërinë.

Por qëndrimet e mprehta të Fan mbi patriarkatin dhe dhunën në familje kanë alarmuar disa zyrtarë në Kinë, ku të drejtat e grave mbeten një temë e ndjeshme. Duke u përpjekur të rrisë normat e lindshmërisë dhe të shmangë një krizë demografike në horizont, Partia Komuniste në pushtet po i nxit gratë të përqafojnë rolet tradicionale gjinore. Ajo ka goditur ashpër lëvizjen e re feministe në vend, të cilën e konsideron si një ndikim të rrezikshëm perëndimor.

Gjatë performancës që e bëri të famshme në fillim të këtij muaji, Fan nxori në pah absurditetin me të cilin përballen shumë viktima të dhunës në familje në vend.
Ajo tha se ishte rrahur nga ish-burri i saj. Por kur u tha prindërve që donte të divorcohej, babai i saj e paralajmëroi të mos turpëronte familjen.

“Kur burrat ushtrojnë dhunë në familje, nuk është turp. Kur gratë kërkojnë divorc, është turp,” tha ajo, duke marrë duartrokitje gjatë performancës së saj në “Mbretin e Stand-up Komedisë”, një garë e njohur që transmetohet nga platforma online iQiyi.

Performanca e Fan duket se ka shqetësuar të paktën një qeveri lokale. Ndërsa pamjet e saj u bënë virale javën e kaluar, zyrtarët në provincën lindore Zhejiang nxorën një paralajmërim duke thënë se shakatë e tilla janë “nxitëse që provokojnë” konflikte gjinore.

Deklarata nuk e përmendte direkt Fan-in apo emisionin në fjalë, por i referohej një të sapoardhure që quhej “xhevahiri i industrisë” – një pseudonim që iu dha asaj nga juria e emisionit.

“Përmbajtja e disa shfaqjeve komike po largohet gradualisht nga natyra e saj argëtuese, duke i thjeshtuar çështjet gjinore dhe duke bërë vazhdimisht zhurmë për ‘kundërshtimin mes burrave dhe grave,’” shkroi departamenti i propagandës së qeverisë lokale në platformën kineze të rrjeteve sociale, WeChat. Provinca nuk ka ndonjë lidhje direkte me Fan apo emisionin televiziv, por departamenti herë pas here poston komente për tendencat e fundit.
Çdo diskutim mbi çështjet gjinore, thuhej më tej, duhet të jetë “racional.”
Jo një komediane e zakonshme

Qeveria kineze ka goditur aktivizmin feminist gjatë dekadës së fundit. Më i njohuri është rasti i një grupi grash të quajtura “Pesëshja Feministe”, të cilat u arrestuan në vitin 2015 pasi planifikuan protesta në transportin publik kundër ngacmimeve seksuale.

Megjithatë, autoritetet kanë lejuar një diskutim të butë në rrjetet sociale, ndërsa filmat me tema feministe vazhdojnë të shfaqen pa probleme – për aq kohë sa nuk shndërrohen në thirrje për veprim, sipas ekspertëve.

Por prejardhja e Fan – nga provinca, pa pasuri dhe pa arsim të lartë – mund të jetë një faktor që po shton shqetësimin zyrtar për popullaritetin e saj, duke sjellë edhe më shumë vëmendje ndaj saj.
“Ajo është një grua në moshë të mesme me origjinë rurale, jo një nga ato feministe tipike të elitës urbane liberale,” tha Meng Bingchun, pedagoge e komunikimit dhe studiuese e feminizmit në London School of Economics (LSE).
“Dhe kjo duket se tregon që kjo pakënaqësi dhe revoltë që lidhet me çështjet gjinore dhe me vlerat tradicionale patriarkale konfuciane është ndoshta më e përhapur se ç’mund të pranojnë autoritetet,” i tha ajo CNN-it.
Normat shoqërore tradicionale ndonjëherë mund të jenë po aq të ashpra sa çdo dekret qeveritar. Në fund të vitit të kaluar, gjiganti i tregtisë elektronike JD në Kinë u përball me një bojkot nga klientët, të irrituar nga përzgjedhja e komedianes femër novatore Yang Li në një transmetim të drejtpërdrejtë promovues.
Personat që nisën reagimin duket se ishin ende të prekur nga batuta e saj e famshme e pesë viteve më parë, që i vinte në lojë burrat mesatarë: “Si ka mundësi që ai duket kaq i zakonshëm, por është kaq i sigurt në vetvete?”

Top Channel