Varësia nga mineralet e rralla, Gjermania “ia djeg” SHBA-së: Do bëhemi qendër në Europë
17/07 16:18
Partnerët tregtarë të Amerikës kanë dështuar kryesisht të hakmerren në luftën tregtare të Donald Trump, duke presidentit, të mbledhë pothuajse 50 miliardë dollarë të ardhura shtesë nga tarifat me pak kosto, siç raporton The Financial Times.
Katër muaj pasi Trump nisi goditjen e parë në luftën e tij tregtare, vetëm Kina dhe Kanadaja kanë guxuar t’i përgjigjen Uashingtonit, i cili vendosi një tarifë minimale globale prej 10%, tarifa 50% për çelikun dhe aluminin dhe 25% për makinat.
Në të njëjtën kohë, të ardhurat e SHBA-së nga tarifat doganore arritën një rekord prej 64 miliardë dollarësh në tremujorin e dytë, 47 miliardë dollarë më shumë se e njëjta periudhë e vitit të kaluar, sipas të dhënave të publikuara nga Departamenti i Thesarit të SHBA-së.
Tarifat hakmarrëse të Kinës për importet amerikane, më jetëgjatat dhe më të rëndësishmet e çdo vendi, nuk kanë pasur të njëjtin ndikim, pasi të ardhurat totale nga tarifat vetëm 1.9% më të larta në maj 2025 sesa një vit më parë.
I kombinuar me përgjigjen e kufizuar nga Kanadaja, e cila ende nuk ka publikuar të dhënat e saj doganore të tremujorit të dytë, tarifat e vendosura mbi eksportet amerikane në mbarë botën përfaqësojnë një pjesë shumë të vogël të të ardhurave të SHBA-së gjatë së njëjtës periudhë.
Disa partnerë të tjerë tregtarë të SHBA-së kanë vendosur të mos hakmerren gjatë negociatave me Trump për të shmangur tarifa edhe më të larta. BE-ja, blloku më i madh tregtar në botë, ka planifikuar kundërmasa, por ka vonuar vazhdimisht zbatimin e tyre, duke i lidhur tani ato me afatin e 1 gushtit të Trump për negociata.
Kostoja e tarifave të Trump nuk përballohet vetëm nga konsumatorët amerikanë, thonë ekspertët e zinxhirit të furnizimit, ndërsa markat ndërkombëtare përpiqen të shpërndajnë koston e rritjes së çmimeve globalisht për të kufizuar ndikimin në tregun amerikan.
Simon Gill, nënkryetar ekzekutiv në Proxima, një firmë konsulence në pronësi të Bain & Company, tha se markat e mëdha si Apple, Adidas dhe Mercedes do të kërkojnë të zbusin ndikimin e rritjeve.
Pavarësisht faktit se tarifat amerikane kanë arritur nivele të papara që nga vitet 1930, hezitimi në përgjigjen globale ndaj Trump ka parandaluar një luftë tregtare në përshkallëzim të ndërsjellë si ajo që shkatërroi tregtinë globale midis dy luftërave botërore.
Ekonomistët thanë se pozicioni dominues i SHBA-së si tregu më i madh i konsumit në botë, i kombinuar me kërcënimet e Trump për të dyfishuar tarifat ndaj atyre që e sfidojnë atë, do të thotë se për shumicën e vendeve vendimi për t’u “tërhequr” nuk është frikacakëri, por logjikë ekonomike.
Modelimi nga Capital Economics tregoi se një luftë tregtare me intensitet të lartë, me tarifën mesatare reciproke në 24%, do të shkaktonte një goditje prej 1.3% në PBB-në globale gjatë dy viteve, krahasuar me 0.3% në rastin bazë prej 10%.
“Ndryshe nga vitet 1930, kur vendet kishin marrëdhënie tregtare më të balancuara, bota e sotme ka një sistem qendror me Shtetet e Bashkuara në qendër”, tha Marta Bengoa, një profesoreshë e ekonomisë ndërkombëtare në Universitetin e Qytetit të Nju Jorkut.
“Kjo e bën hakmarrjen ekonomikisht më pak të dëshirueshme për shumicën e vendeve edhe kur mund të jetë politikisht e përshtatshme”, tha Bengoa.
Partneri më i madh tregtar i Shteteve të Bashkuara, Meksika, nuk u përgjigj kur tarifat prej 25% u vendosën në mars për eksportet që nuk mbulohen nga Marrëveshja Shtetet e Bashkuara-Meksikë-Kanada. Që nga fillimi i bisedimeve të saj me Trump, presidentija e Meksikës, Claudia Sheinbaum tha se preferonte një marrëveshje.
Dështimi i botës për t’u bashkuar dhe për t’u përballur kolektivisht me kërcënimet e Trump i ka lënë gjithashtu presidentit amerikan më shumë hapësirë për të synuar vende individuale. Javën e kaluar, ai kërcënoi me një tarifë prej 50% për Brazilin, duke përmendur kryesisht arsye politike.
Edhe brenda blloqeve të unifikuara si BE-ja, interesat kontradiktore të shteteve anëtare, të kombinuara me frikën më të gjerë se një përplasje me Trump mund të minojë garancitë e sigurisë së SHBA-së për Evropën, kanë nxitur një kujdes të madh.
Vendimi i Trump për të kërcënuar me rritjen e tarifave në 30% nuk shkaktoi shumë reagime negative në Bruksel, pjesërisht sepse zyrtarët e lartë amerikanë, përfshirë Sekretarin e Thesarit, Scott Bessent, lëvizën prapa skenave për të nxitur përmbajtje, sipas njerëzve të njohur me bisedimet.
Një zyrtar i BE-së i njohur me negociatat shtoi se ato nuk po zhvillohen të izoluara, në një kohë kur Evropa po kërkon mbështetjen e vazhdueshme të SHBA-së për Ukrainën.
“Ato ndikojnë në të gjithë spektrin e marrëdhënieve SHBA-BE, duke përfshirë çështjet e sigurisë”, tha ai.
Si rezultat, ndryshe nga Kina, e cila u kundërpërgjigj ndaj tarifave të Trump një për një në prill, BE-ja ka vonuar vazhdimisht zbatimin e paketës së saj të kundërmasave, duke lënë hapësirë për një marrëveshje me Trump para 1 gushtit.
Kur Komisioni Europian publikoi listën e tij të fundit të objektivave të mundshëm hakmarrës, me vlerë 72 miliardë euro, nuk vendosi norma specifike tarifore, në një përpjekje të dukshme për të mos e zemëruar më tej Trumpin.
Komisioneri i Tregtisë, Maros Sefcovic tha këtë javë se një tarifë prej 30% mbi eksportet e BE-së do ta bënte tregtinë transatlantike “pothuajse të pamundur”. Ai shtoi se BE-ja po flet me partnerë tregtarë “me mendje të ngjashme” rreth masave të mundshme të përbashkëta.
Në planin afatgjatë, dështimi për t’u hakmarrë mund t’u japë bizneseve amerikane një kalim relativisht të lirë nëpër zinxhirët globalë të furnizimit, ndërsa prodhuesit evropianë dhe aziatikë ende përballen me tarifa të larta në SHBA, sipas Creon Butler, kreu i ekonomisë globale në Chatham House.
“Llogaritja është midis përfitimeve afatshkurtra dhe afatgjata. Në planin afatshkurtër, ka kuptim të mos hakmerresh. Por në planin afatgjatë, vendet e tjera duhet të vendosin se sa larg do të shkojnë për të mbrojtur zinxhirët globalë të furnizimit jashtë Shteteve të Bashkuara”, tha Butler.
Top Channel
