Donald Trump apo Kamala Harris?
Në Bruksel, si BE ashtu edhe NATO janë duke pritur me ankth dhe disi nervoz rezultatin e zgjedhjeve presidenciale në SHBA. Kandidati i paparashikueshëm republikan tashmë ka kundërshtuar keqpërdoruesit në NATO, ka kritikuar shumat që Uashingtoni ka lëshuar për Kievin dhe ka lënë të kuptohet për mundësinë e vendosjes së tarifave të reja për mallrat e importuara nga Evropa.
Fitorja e 5 nëntorit e kundërshtarit të tij demokrat pa dyshim do të pritet me lehtësim nga Brukseli, por evropianët këmbëngulin se ka nevojë – pavarësisht nga rezultati i zgjedhjeve presidenciale – për t’u përgatitur për ndryshime të thella dhe të qëndrueshme në marrëdhëniet e tyre me SHBA-në. Nëse fiton Kamala Harris, vendet e BE-së mendojnë se do të jenë në një territor të njohur, megjithëse “nuk dimë shumë për planet e saj për politikën e jashtme “, theksoi një diplomat i NATO-s.
Por kthimi i mundshëm i Trump në Shtëpinë e Bardhë është shkak për shqetësim. “Ka një lloj paralize në anën evropiane përballë shkallës së sfidës”, tha Martin Quenseth, një ekspert i mbrojtjes në fondin gjerman Marshall me bazë në Paris. Të gjithë liderët evropianë kujtojnë kërcënimet që miliarderi bëri sërish në shkurt: nëse nuk paguani më shumë për mbrojtjen, do t’ju duhet të kujdeseni për veten kundër kërcënimit rus.
Tashmë shumë vende të Aleancës i kanë rritur shpenzimet e mbrojtjes në 2% të PBB-së së tyre. Tani 23 nga 32 anëtarët e NATO-s e kanë përmbushur këtë qëllim, nga vetëm tre një dekadë më parë. Por ata e dinë se do të duhet të bëjnë më shumë, pavarësisht se kush i fiton zgjedhjet në SHBA. Kandidati republikan nuk është i vetmi president amerikan që i ka kërkuar Evropës të marrë një pjesë më të madhe në sektorin e mbrojtjes.
Ish-presidenti amerikan, ka kërcënuar vazhdimisht se do t’i japë fund ndihmës amerikane për Kievin, ndërsa ka thënë se do të arrijë t’i japë fund luftës brenda 24 orëve, pa shpjeguar megjithatë se si. Evropa mund të mos ketë zgjidhje tjetër veçse të vazhdojë të mbështesë Ukrainën e vetme. Megjithatë, edhe fronti evropian rrezikon të shpërbëhet shpejt.
Për sa i përket tregtisë, BE-ja beson se këtë herë do të jetë më e pajisur për një konflikt nëse Trump kthehet në presidencë. “BE është më e përgatitur për një administratë të re Trump”, tha një diplomat nga Brukseli. Tashmë në tryezën e zyrtarëve të BE-së është një listë e produkteve amerikane që mund të përballen me tarifa në përgjigje të tarifave amerikane për mallrat evropiane. Megjithatë, diplomatë dhe zyrtarë të BE-së këmbëngulin se kjo masë do të jetë zgjidhja e fundit.
Testi i parë do të jetë në mars, kur skadon përjashtimi i BE-së nga tarifat e importit të çelikut të vendosura nga SHBA. Trump në vitin 2018 vendosi tarifa për çelikun dhe aluminin e importuar në SHBA nga disa vende, përfshirë ato nga BE-ja, Joe Biden i mbajti tarifat në vend, por e përjashtoi BE-në nga masa për një periudhë tranzicioni që përfundon në mars.
Top Channel