Vendet dhe kompanitë e naftës në bisedimet e OKB-së për klimën, kanë premtuar të bëjnë përparim të madh në trajtimin e ngrohjes globale, në një premtim të ri për energjinë.
Rreth 100 vende premtuan se do të trefishojnë përdorimin e energjisë së rinovueshme në botë deri në vitin 2030.
Dhe 50 kompani të naftës dhe gazit, përfshirë gjigantin saudit Aramco, u zotuan të ndalojnë shtimin e gazeve për ngrohjen e planetit deri në vitin 2050.
Por kjo mbulon vetëm emetimet nga prodhimi, jo djegien e lëndëve djegëse fosile dhe kritikët thanë se nuk do të trajtonte në mënyrë kuptimplote ndryshimet klimatike.
Gjithashtu nuk ka dënime për objektivat e humbur dhe premtimet nuk janë të detyrueshme.
“Unë jam shumë skeptik,” tha Prof Bill Hare, CEO i Climate Analytics dhe autor i raporteve të shumta të OKB-së për ndryshimet klimatike. “Sfida e vërtetë për sektorin e naftës dhe gazit është largimi nga prodhimi i naftës dhe gazit,” tha ai. “Asgjë tjetër nuk ka vërtet rëndësi në fund.”
Jo të gjitha premtimet duket se janë të reja. Shumë kompani të naftës që kanë nënshkruar këtë angazhim kishin njoftuar më parë se do të reduktonin emetimet e tyre në zero.
Ato gjithashtu lejojnë kompanitë të rrisin prodhimin e naftës dhe gazit në afat të shkurtër, për sa kohë që ai të reduktohet deri në vitin 2050.
Premtimi thoshte se trefishimi i energjisë së rinovueshme do të ndihmonte në heqjen e lëndëve djegëse fosile nga sistemi energjetik i botës deri në vitin 2050.
Udhëheqësit botërorë ranë dakord në Paris në vitin 2015 për të kufizuar ngrohjen globale. Djegia e sasive të mëdha të naftës, gazit dhe qymyrit po nxit ndryshimin e klimës, por udhëheqësit ende nuk mund të bien dakord se sa shpejt bota duhet të ndalojë përdorimin e tyre.
Emiratet e Bashkuara Arabe thonë se Karta e Dekarbonizimit do të përshpejtojë veprimet klimatike pasi kompanitë e naftës dhe gazit që përbëjnë 40% të emetimeve në botë premtojnë të bëhen zero neto deri në vitin 2050.
Të arrish zero neto do të thotë të ndalosh shtimin e gazeve serrë në atmosferë.
Carroll Muffett, president i Qendrës për të Drejtën Ndërkombëtare të Mjedisit, megjithatë, tha se e vetmja mënyrë për të ‘dekarbonizuar’ naftën dhe gazin me bazë karboni është ndalimi i prodhimit të tij “shpejt, plotësisht dhe përgjithmonë”. “Gjithçka më pak nga kjo është vetëm një larmi e gjelbër e industrisë.”
50 kompanitë, të cilat përfshijnë gjithashtu kompaninë shtetërore të naftës të Emirateve të Bashkuara Arabe, gjithashtu zotohen të ndalojnë pothuajse tërësisht lëshimin e gazit metan që ngroh planetin gjatë prodhimit të naftës dhe gazit deri në vitin 2030.
Të shtunën, Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së, António Guterres tha në bisedimet se takimi “duhet të angazhojë vendet që të trefishojnë kapacitetin e burimeve të rinovueshme, të dyfishojnë efikasitetin e energjisë dhe të sjellin energji të pastër për të gjithë, deri në vitin 2030”. Ai shtoi se bota duhet “të heqë gradualisht karburantet fosile” në kohë për të mbajtur rritjen e temperaturës globale nën 1.5C mbi nivelet para-industriale.
Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë ka thënë më parë se nëse bota shpon më shumë naftë dhe gaz të ri, atëherë bota nuk do të përmbushë premtimet e saj klimatike, duke përfshirë kufizimin e rritjes së temperaturës në jo më shumë se 1.5C.
“Nevojitet përshpejtimi i shpejtë i energjisë së pastër dhe ne kemi bërë thirrje për trefishimin e burimeve të rinovueshme. Por kjo është vetëm gjysma e zgjidhjes,” tha Tina Stige, e dërguara për Klimën për Ishujt Marshall, e cila është një nga vendet më të cenueshme të vendit ndaj ndryshimi i klimës.
“Premtimi nuk mund t’i pastrojë vendet që po zgjerojnë njëkohësisht prodhimin e karburanteve fosile,” shton ajo.
Presidenca e Emirateve të Bashkuara Arabe në bisedimet COP28 ka tërhequr kritika sepse vendi është një nga 10 prodhuesit më të mirë të naftës dhe gazit në botë dhe presidenti i samitit Sulltan al-Jaber kryeson gjithashtu kompaninë gjigante Kombëtare të Naftës Abu Dhabi (Adnoc).
Papa Françesku tha se tranzicioni ekologjik për të shpëtuar botën mund të bëhet duke përqafuar energjinë e rinovueshme, “eliminimin e lëndëve djegëse fosile dhe edukimin në stilet e jetesës që janë më pak të varura”. Papa nuk ishte në gjendje të merrte pjesë personalisht në samitin e Dubait për shkak të sëmundjes, kështu që fjalimi i tij u lexua nga Sekretari i Shtetit i Vatikanit, Kardinali Parolin.
Top Channel