Mohammad Reza Zand është një prej të burgosurve politikë në Iran në vitet 1981-1992. Ai kaloi 11 vjet në burgjet Evin, Ghezelhesar dhe Gohardasht.
Më poshtë është një intervistë me Zand, i cili tregon historinë e tij.
Emri im është Mohammad Reza Zand. Unë isha student dhe u arrestova më 28 korrik 1981, për mbështetjen e Moxhahedin-e-Khalq, MEK. Kam kaluar 11 vjet në burgun Evin, Ghezelhesar dhe Gohardasht. Gjatë masakrës së vitit 1988 të 30.000 të burgosurve politikë, 90% e të cilëve ishin anëtarë dhe mbështetës të MEK-ut, unë isha në burgun e Gohardashtit. Këtu më duhet të jap një shpjegim. Kur themi 30,000 dhe MEK, flasim për dekretin fetar të Khomeinit kundër të gjithë MEK-ut që këmbëngulën në pozicionin e tyre dhe përdorën termin Moxhahed, MEK.
Termi Muxhahed nënkuptonte pikërisht lirinë për popullin dhe së dyti fitimin e besimit të popullit. Gjatë viteve, populli iranian kishte parë shumë tradhti. Por këtë herë, MEK vendosi të sakrifikojë gjithçka që ka për të rifituar besimin e njerëzve që ishin tradhtuar veçanërisht nga Khomeini gjatë revolucionit të vitit 1979.
Kështu u ngritën këta 30 mijë njerëz për pozicionin e tyre në mbrojtje të emrit MEK. Natyrisht, për krimet që janë kryer dhe unë e kam parë, dhe mund të flas për një pjesë të vogël të krimeve në burgun e Gohardashtit.
Ishte data 28 korrik 1988 kur ishim mbledhur në protestë për pezullimin e dorëzimit të gazetave. Erdhi një roje e IRGC-së dhe më mori mua dhe 10-11 persona të tjerë. Na nxorrën jashtë dhe filluan të na rrahin. Aty më është thyer brinja dhe një gisht i këmbës. Edhe të tjerët u rrahën rëndë. Na pyetën se cila ishtë akuza jonë. Dhe ne thamë se mbështesim MEK-un. Na futën brenda dhe na thanë që do të ktheheni të shtunën. Kjo ishte të enjten, më 28 korrik 1988, natën.
Duhet të them gjithashtu se gjatë një periudhe njëvjeçare, ne dhe të burgosur të tjerë na morën dhe na pyetën për akuzat dhe kohëzgjatjen e afateve. Po bëhej një kategorizim. U morën të burgosurit, si ata me burgim të përjetshëm. Transferimet po bëheshin. Në këto transferta, për shembull, i kishin thënë Massoud Moqbelit se do të vulosim fatin tuaj. Pra, ne prisnim diçka, por kaq ishte.
Ajo natë kaloi. Të shtunën në mëngjes, më 30 korrik, rreth orës 8 ose 9 të mëngjesit, unë dhe të tjerë, përfshirë vëllain tim Reza Zand, ishim ulur në sallën e lagjes. Një roje e IRGC-së erdhi dhe lexoi rreth 20 emra. Ata lexuan emrin e vëllait tim në vend të emrit tim. Vëllai im kishte një rruzare dhe një unazë. Më dha dhe tha t’i mbaja këto si kujtim. U shqetesova dhe thashe pse? Mbajini ato vetë. Unë po spekuloja duke i thënë se do ta çonin në izolim për shkak të protestës që kishim bërë. Ai tha se nuk e di pse ndihem kështu, por nuk mendoj se do të shihemi më. Dikur më parë, kur kishte parë nënën tonë, kishte përsëritur të njëjtën gjë.
Unë nuk i pranova suveniret e tij. Një shok tjetër i mbajti ato dhe Reza u largua. Pasi i morën, ne humbëm kontaktin me ta. Sigurisht që do të ndodhte diçka që na e forconte dyshimin se po bëheshin ekzekutime. Më 4 gusht, përmes kodit Mors, ne komunikuam me Dariush Hanifeh Pour Ziba. Nuk e kishin marrë ende për ekzekutim. Kështu morëm vesh se kishin filluar ekzekutimet dhe ai tha se regjimi po bën masakër ndaj të gjithëve. Dariusi, natyrisht, ra dëshmor dhe mbeti i përkushtuar ndaj zotimit të tij.
Ishte 6 gusht… Më 4 gusht, i gjithë reparti ku ishim u boshatis. Na çuan në dhomat e quajtura “Darbasteh” deri më 6 gusht, kur na lexuan emrat dhe na çuan në Komitetin e Vdekjes. Dikur uleshim në korridorin e vdekjes përballë dhomës ku ishte Komiteti i Vdekjes. Komiteti i Vdekjes përfshinte Hossein-Ali Nayeri, shefin e komitetit, Mostafa Pourmohammadi, zëvendës përfaqësuesin e Ministrit të Inteligjencës, Eshraqi dhe Ebrahim Raisi, i cili përfaqësonte zëvendësprokurorin. Ky ishte komisioni katër anëtarësh. Tani, disa ditë ishin tre prej tyre, disa ditë katër. Por ky komitet, qoftë në Gohardasht apo në Evin, përbëhej nga këta katër veta.
Kur më çuan në Komitetin e Vdekjes, atje më çoi Mohammad Mir Moqiseh, i cili ishte kujdestar i burgut me pseudonimin Nasserian. Ai ka qenë edhe zëvendësprokuror. Para se të ulej në karrige dhe të më hiqte shaminë që më mbulonte sytë për të mos parë, ai tha se ne kemi ekzekutuar vëllain tuaj dhe nëse nuk pranoni kushtet tona, do t’ju ekzekutojmë edhe ju. Unë u trondita. Pastaj, Nayeri më pyeti a e di pse je këtu? E pyeta menjëherë pse e ekzekutuat vëllanë tim? Ai po vuante një dënim 10-vjeçar dhe kishte mbushur shtatë vjet nga ai. Nayeri ndryshoi temën dhe tha: cili është pozicioni juaj? Unë thashë që nuk kam një mendim, përgjigjuni pyetjes sime.
Megjithatë, ata më nxorrën jashtë. Ne ishim ulur atje, kur pashë një numër shokësh të tjerë që ishin dërguar atje, përfshirë Naser Mansouri, të cilit i ishte lënduar palca kurrizore. Ata donin që ai të ekspozonte organizatën e aktivistëve në burg dhe ai kishte refuzuar. Pra, ai ishte hedhur nga kati i dytë dhe i ishte thyer shpina. Aty u dërgua me barelë. Ai u dërgua në Komitetin e Vdekjes me të njëjtën barelë dhe më pas u dërgua për t’u ekzekutuar. Aty pashë Hamid Nurin, i cili ishte shefi i shtabit të Naserianit; quhej Hamid Abbasi. Për sigurimin e burgut ishte Davud Lashkari. Pashë që Hamid Noury dhe ai që vinte nga fundi i sallës, që më vonë zbuluam se çonte në Hosseynieh ose në vendin e ekzekutimeve, me një tufë shamish që mbulojnë sytë për të mos parë në duar. Pasi u kthye, Lashkari shkoi dhe Hamid Noury lexoi emra, dhe ata nuk lexuan emër dhe mbiemër, por vetëm emrin dhe emrin e babait, që askush të mos merrte vesh se çfarë po ndodh.
Pasi shkuan disa njerëz, duke përfshirë Mahmud Zakiun, e pyeta se çfarë thatë? Ai tha se u thashë se jam anëtar i MEK-ut. Mahmudin e morën dhe u ekzekutua. Ekzekutimet kishin filluar më 30 korrik. Grupi i parë që u ekzekutua përfshinte ata që ishin transferuar atje nga burgu i Mashhadit. Ata të gjithë e kishin mbrojtur MEK-un. Të gjithë kishin thënë se ne do të mbronim MEK-un dhe Massoud-in dhe Maryam Rajavin. Shumica e të burgosurve do të thoshin ne jemi MEK ose do të theksonin se ne jemi anëtarë të organizatës Massoud Raxhavi. Ekzekutimet kanë ndodhur mbi këtë bazë dhe asgjë tjetër.
Pozicioni i një anëtari të MEK do të ishte i barabartë me ekzekutimin. Moxhahed, siç thashë, ishte sinonim i dy fjalëve të tjera, duke përfshirë lirinë për popullin iranian, dhe së dyti fitimin e besimit të popullit të tradhtuar nga Khomeini gjatë revolucionit të vitit 1979. Dikush duhej ta mjekonte këtë plagë njëherë e përgjithmonë, duke paguar çmimin e saj, që ishte gjaku i 30 mijë anëtarëve të MEK-ut. Ky çmim u pagua.
Sidoqoftë, ky Komitet i Vdekjes ekzekutoi mijëra njerëz në burgjet e Evinit dhe Gohardashtit. Në burgjet e tjera, Komitetet e tjera të Vdekjes bënë të njëjtën gjë. Sot Raisi është bërë president i regjimit. Ky ishte dikush që sipas organizatave ndërkombëtare të të drejtave të njeriut, përfshirë Amnestinë Ndërkombëtare, duhet të gjykohet për krime kundër njerëzimit. Kjo është arsyeja pse unë shpresoj se një ditë populli i Iranit mund të jetë dëshmitar i gjyqit dhe ndëshkimit të të gjithë autorëve dhe vendimmarrësve të masakrës së 1988 dhe të gjitha vrasjeve masive të regjimit kundër MEK-ut gjatë 40 viteve të fundit. Shpresoj se në veçanti Khamenei dhe Raisi do të dalin në gjyq së shpejti.
Top Channel
