Presidenti Nishani në Top Story: Do të rikandidoj. Jeronim Bazo shkeli ligjin

Presidenti i Republikës, Bujar Nishani ishte këtë të hënë i ftuar në emisionin Top Story. Kreu i shtetit tregoi se do të rikandidonte për një mandat të dytë, por se nuk do të bëhej pjesë e lojërave politike.

Nishani tha se do të rikthehej në politikë. Kreu i shtetit shpjegoi për herë të parë edhe arsyen e mosdekretimit të gjeneral Jeronim Bazos si Shef i Shtabit të Ushtrisë, i cili sipas Presidentit kishte shkelur ligjin.

Intervista

Sokol Balla: Kjo është festa e katërt kombëtare që ju jeni President i Republikës, ose më saktë, e fundit e mandatit tuaj. Çfarë ndjesie ka Presidenti sa herë vjen kjo ditë; Dita e Flamurit, që ju edhe e përfaqësoni.

Presidenti Nishani: E pesta! Për mua është një ditë e veçantë që reflekton një histori shumë të gjatë dhe ajo që dëshiroj që të vijë si frymëzim tek çdo njeri, çdo shqiptar ta konsiderojmë si një frymëzim të madh për të vijuar për aq kohë sa jemi të ndikojmë dhe ofrojmë një kontribut në të mirë të Shqipërisë, çështjes shqiptare dhe në të mirë të çdo shqiptari për ta përmirësuar dhe çuar më tej dimensionin e jetës në të gjitha aspektet në mënyrën më të mirë të mundshme. Kam patur fatin që të isha President në festimet e 100-vjetorit dhe madje u nisën festimet gjatë kohës time në zyrën e Presidentit me 100-vjetorin e Pavarësisë. Është momenti më i bukur i jetës time gjatë këtyre pesë viteve, mbetet momenti më emocionant dhe shpresoj që të mbetet edhe për Presidentin që do të jetë në detyrë për 200-vjetorin e Pavarësisë së Shqipërisë.

Sokol Balla: Në fakt kur e thoni kështu në një farë mënyrë vërtet tregoni që keni patur fat, edhe unë e quaj veten me fat që kam patur mundësi që të transmetoj për Top Channel atë ditë nga Vlora. Megjithatë, në këto katër vite ajo që është vënë re është që nëse më përpara shqiptarët i iknin këtij flamuri, tashmë duket sikur të gjithë po i rikthehen atij. Si e shikoni këtë lloj ringritjeje të krenarisë shqiptare tek shqiptarët, në Shqipëri dhe përtej?

Presidenti Nishani: Unë mendoj që ka të bëjë me shumë elementë që janë të lidhura me dimensionin e identitetit kombëtar dhe rikthimi dhe rizgjimi i këtij dimensioni tregon që disa faktorë dhe elementë që ndikojnë tek individi janë padyshim shumë herë më të përmirësuar nga çkanë qenë vite e dekada të shkuara, qoftë në aspektin e liriës, qoftë në aspektin e maturimit dhe kulturës së përgjithshme shoqërisë, ekonomik dhe zhvillimor dhe në rolin përtej cakut nacional në raportet rajonale veçanërisht, por edhe ato globale, ku pavarësisht se një vend i vogël, jemi identifikuar dhe përfshirë në një mënyrë të suksesshme në momente kyçe dhe që kanë lënë gjurmë. Të gjitha këto besoj që kanë bërë këtë që ne ta rizgjojmë akoma më shumë jo vetëm çështjen e krenarisë, por edhe të vlerave të asaj që ka të bëjë me identitetin tonë kombëtar dhe flamuri që është simboli, kolona dhe frymëzimi i identitetit tonë kombëtar.

Sokol Balla: Më shumë se kurrë kjo u pa gjatë finaleve të Europianit. Ju ishit i pranishëm në një prej atyre tre ndeshjeve historike të Shqipërisë. Ajo që u pa dhe interpetua në mediat botërore është që shqiptarët janë rikthyer krenarë për flamurin e tyre, por larg normave tradicionale historike dhe nacionaliste të Ballkanit. A mendoni që kështu është sjellë edhe klasa politike?

Presidenti Nishani: Besoj që kurrë në kontekstin e asaj që kuptohet si energji negative nacionalizmi shqiptarët nuk e kanë në ADN e tyre dhe duke qenë se nuk e kanë në ADN e tyre, nuk ka patur arsye për të besuar që do ta shfaqnin si akt dhe veprim, mentalitet dhe kulturë. Patriotizmi tek shqiptarët është lidhur gjithmonë me rezistencën për të ekzistuar, për ruajtje identiteti, territoresh dhe për të patur mënyrë konkurruese me sfidat e kohës. Përderisa kjo nuk ka qenë pjesë e ADN të kombit shqiptar në tërësi, edhe klasa politike që është produkt i këtij kombi nuk ka patur arsye që ta shfaqë këtë në kontekstin e bindjes, platformës, qasjes apo dhe të mënyrë se të vepruarit si kulturë politike dhe institucionale. Padyshim, që individë apo grupe individësh mund të rreken dhe emocionalisht dhe në mënyrë shumë të ngushtë të përpiqen t’i japin një ngjyrë qëndrimeve të caktuara për çështje shumë të kufizuara, por mbeten një pjesë e vogël që nuk kanë zërin e shoqërisë.

Sokol Balla: Muajt e fundit ka një aktivitet të shtuar të kreut të Qeverisë në këta aspekt. Kemi vizitën e tij të tretë në dy vjet në Beograd, një rizgjim të një amuzisteti me Greqinë që ka çuar në replika të forta dhe të drejtpërdrejta mes dy Kryeministrave apo mes dy ministrave të Jashtëm. Athina e ka quajtur rizgjim të retorikës nacionaliste tek një pjesë e spektrit politik. Keni një koment për këtë?

Presidenti Nishani: I kam ndjekur me shumë vëmendje këto zhvillime. Mund të them që në përgjithësi duhet të kemi një bindje që roli i Shqipërisë , sjellja e institucioneve, angazhimet, veprimet e tyre, që nga deklaratat dhe veprimet e tjera institucionale, veprimet dhe angazhimet e shtetit shqiptarë kanë qenë të dominuara nga pozitiviteti dhe kontributi pozitiv dhe askush nuk mund të mohojë dhe vendosë në dyshim këtë gjë gjatë këtyre 25 viteve të fundit. Në dinamikën e përditshme mund të ketë momente dhe reagime për çështje të veçanta që interpretohen dhe kategorizohen në një frymë të një ngjyrimi më të fortë nga njëra palë apo pala tjetër. Në tërësinë e saj, politika e jashtme shqiptare është një politikë e konsoliduar ndër vite nga të gjitha forcat politike, nga të gjitha institucionet kryesore dhe kushtetuese. Është një politikë që i ka shërbyer paqtimit gjithmonë. Padyshim që nuk kemi qenë gjithmonë të suksesshëm, por jo gjithmonë për fajin tonë. Ajo që unë do të preferojë, duke vlerësuar maksimalisht hapat e ndërmarrë, qoftë në aspektin e bashkëpunimit në rajon, tashmë politika e fqinjësisë së mirë, jo vetëm që është konsoliduar dhe afishuar, por edhe është e vlerësuar nga SHBA dhe BE. Në kontekstin e aktivitetit ditor kam vlerësuar përpjekjet mirëbesuese dhe bashkëpunuese dhe afrimiteti edhe me Serbinë. Jetojmë në rajon dhe për fat të mirë jemi dy vende të fokusuara tek integrimi europian. Megjithatë, ku vjen momenti tek retorika, mendoj që personalitete të larta të vendit, Presidenti, kryetari i Qeverisë, ministrat duhet të shmangin sa më shumë që të jetë e mundur retorikën që është e panevojshme dhe që mund të krijojë keqkuptime jo dashamirsë nga aktorë jashtë Shqipërisë, qofshin këta aktorë të partneritetit dhe bashkëpunimit me Shqipërinë, që mund të jenë fqinjë të ndryshëm tanë. Duhet të punojmë në këtë frymë që kemi konsoliduar; atë të qasjes për stabilitet, mirëkuptim dhe mirëbesim. Nuk është e lehtë që të krijohet mirëbesimi, sepse ka përplasje interesash. Për ne prevalon dhe do të prevalojë gjithmonë interesi kombëtars, siç e bën çdo vend dhe ne jemi në të drejtën tonë, të Zotit, Kushtetutës dhe ligjit për të mbrojtur interesin kombëtar.

Sokol Balla: Këtu është ajo vija e hollë që është ndoshta e vështirë për të gjetur, mes asaj që thoni ju dhe populizmit.

Presidenti Nishani: Është një fijë shumë e hollë, por këtu qëndron arti i të qeverisurit. Ndaj do të ftoja aktorët në Shqipëri që të mos përfshihen në asnjë rast në retorika të panevojshme që nxisin tensione artificiale. Ne kemi vërtet çështje, madje disa të rëndësishme për të diskutuar me fqinjët, por janë çështje që nuk zgjidhen nga retorika, por përkundrazi mund të largojnë nga gjetja e zgjidhjes. Retorika e panevojshme mund të tingëllojë emocionalisht e këndshme për 24 orë, por nuk jep qetësinë, zgjidhjen dhe rrugëtimin drejt interesit tonë kombëtar në aspektin afatmesëm dhe afatgjatë.

Sokol Balla: Si e pritët fitoren e Donald Trump?

Presidenti Nishani: Ka qenë e befasishme. Nuk e di sesa njerëz në Shqipëri kanë qenë të bindur që do të fitonte Trump. Shumica kanë qenë të bindur në një pritshmëri se do të fitonte Clinton.

Sokol Balla: Le ta themi, jo vetëm pritshmëri, por edhe që favorizonte shqiptarët për arsye që dihen.

Presidenti Nishani: Nuk mund të bëj vlerësime të tilla tek individë të ndryshëm, por pritshmëria kjo ka qenë. Padyshim që në rastin e Clinton kemi një përvojë shumë pozitive në të shkuarën për shkak të angazhimit të Presidentit Bill Clinton në çlirimin e Kosovës dhe mbrojtjen e shqiptarëve dhe në vijimësinë e konsolidimit të demokracisë dhe shtetit të Kosovës, edhe të forcimit të faktorit shqiptar në rajon dhe kjo ishte një arsye shumë e fortë që kishte një sens pozitiv ndaj kandidaturës së Sekretares Clinton, por nuk ka patur kurrë një sens negativ ndaj Presidentit të Zgjedhur, Donald Trump. Ishte një fitore befasuese për shkak të sondazheve dhe pritshmërive që ishin në rang botëror, jo vetëm në Amerikë dhe Shqipëri. Unë mendoj që është një moment historik sepse pritshmëritë janë për të parë ngritjen e një establishmenti të një natyre tjetër politik dhe komunikimi dhe angazhimi në shtetin më të fuqishëm në botë. Në këto kontekst duke qenë se pritshmëria është që do të afrohet ndërtimi i një modeli të ri mendoj që është dhe mbetet historik. Jam i bindur që Amerika me cilindo prej tyre do të vijonte të ishte një vend i madh dhe do të shtonte angazhimet e saj, qoftë në aspektin e zhvillimit ekonomik, por edhe në atë të sigurisë në rang global.

Sokol Balla: Mendoni që do të ndryshojë diçka në raport me rajonit, me Shqipërinë, Kosovën dhe Serbinë?

Presidenti Nishani: Mendoj që po. Do të kemi një prani dhe vëmendje më të madhe të SHBA në rajon.

Sokol Balla: Pozitiv apo negativ?

Presidenti Nishani: Pozitiv.

Sokol Balla: Jeni i bindur për këtë?

Presidenti Nishani: Jam i bindur. Mendoj se çështjet nuk janë vetëm tek qasjet individuale të personit që drejton SHBA. Ka një mekanizëm, institucione, kolona shumë të fuqishme në atë vend që janë të angazhuara me përvojë dhe ndërlidhje në rang global, të cilat kohët e fundit kanë analizuar dhe dalë në përfundime se është e nevojshme një rritje më madhe e pranisë të SHBA në rajonin tonë, besoj që edhe në Europë. Mendoj që për shqiptarët padyshim që do të jetë sepse janë faktori kryesor në Ballkan në kuptimin pozitiv të fjalës.

Sokol Balla: Dhe investimi më i madh amerikan i viteve të fundit…

Presidenti Nishani: Shqipëria është vend anëtar i NATO-s, në rajon përveç Shqipërisë dhe Kroacisë nuk ka më vende të tjera anëtare. Shqipëria ka disa vite që është anëtare e NATO-s. Kemi dy shtete shqiptare në rajon, kemi një qasje të përbashkët sepse për Shqipërinë dhe shqiptarët nuk ka ndonjë alternativë tjetër, siç mund të ketë për ndonjë komb tjetër në rajon, përveç asaj euro-atlantike. Kjo është e rëndësishme dhe interes strategjik i Shqipërisë dhe shqiptarëve. Është interes dhe i Ballkanit. Jam i bindur që shumica e popujve në Ballkan e kanë kuptuar dhe po i qaset kësaj, përfshirë edhe Serbinë që ka qenë e distancuar nga integrimi euro-atlantik. Mendoj që do të ketë një ndryshim të politikës amerikane në rajon që ka të bëjë me një intensifikim më të madh të pranisë amerikane.

Sokol Balla: Megjithatë ka një problem. Kemi një deklarim të prillit të Kryeministrit Edi Rama, që i ka qëndruar për disa herë dhe disa intervista rreshtë, kundër asaj që e ka identifikuar si “e keqja e madhe e globit” që është Donald Trump.

Presidenti Nishani: E mira do të kishte qenë që të mos bëhej ajo deklaratë për të qenë korrektë sepse ne përfaqësojmë institucione dhe jo individë. Por gjithsesi, nuk duhet parë në mënyrë dramatike. Ajo shprehje nuk reflekton sens negativiteti apo urrejtje ndaj një individë, aq më tepër ndaj një vendi mik siç janë SHBA dhe Presidentit të këtij vendi, që në këtë rast do të jetë Donald Trump. Të mos i japim përmasa dramaciteti. Marrëdhëniet mes dy shteteve janë institucionale. Marrëdhëniet me SHBA janë dhe do të jenë marrëdhëniet mes qeverive, marrëdhëniet mes dy popujve janë të shkëlqyera dhe padyshim që do të reflektohet në marrëdhëniet e institucioneve dhe mbi të gjitha ajo që rregullon dhe garanton marrëdhëniet tona janë përputhja e plotë e interesave të përbashkëta strategjikë. Kjo është garancia më e madhe, përtej deklaratave dhe retorikave.

Sokol Balla: T’u rikthehemi 2-3 çështjeve që kemi pezull me fqinjin tonë, me Greqinë. Është çështja e ligjit të luftës, ajo për vijën kufitare detare dhe çështja çame e të tjera që janë të vjetra dhe nuk gjejnë ende një zgjidhje. A ka politika shqiptare një pozicion të koordinuar dhe të përbashkët për këto çështje dhe cili është pozicioni i Presidentit për këto çështje?

Presidenti Nishani: Ka një çështje të koordinuar dhe që ka krijuar një përvojë që nga nisja e viteve ’92. Të gjitha qeveritë kanë mbajtur thuajse të njëjtin qëndrim me dëshirën për të zgjidhur këto çështje në tryezën e dialogut dhe negociatave dhe në fakt janë çështje që mund të zgjidhen vetëm në tryezën e dialogut dhe negociatave. Nuk duhet të harrojmë që Greqia është një fqinj i rëndësishë, vend dhe partner i rëndësishëm. Është e panegociueshme parimi i respektit reciprok, ashtu siç mendoj unë. Duhet t’i jemi mirënjohës populit grek dhe shtetit grek për mikpritjen që u ka bërë qindra-mijëra shqiptarëve në momente të vështira të jetës së tyre. Në Greqi, shqiptarët në shumicën dërrmuese janë integruar dhe kanë kontribuar tashmë për vendin ku jetojnë. Sa i takon çështjet që kemi të hapura janë çështje që nuk mund të fshihen. Çështja e ligjit të luftës që e ka përmendur çdo qeveri unë ua kam ngritur Presidentëve të Greqisë dhe autoriteteve të tjera, që është jo vetëm çështje anakronike, por edhe e paimagjinueshme që mes dy vendeve anëtare të NATO-s dhe vende mike. Padyshim që ka lidhje me të drejtat e qytetarëve që i përkasin komuniteti çam dhe në mënyrë të padrejtë përdoren kufizimet që sjell ky ligj për të mohuar të drejtat e këtij komuniteti, ndaj ne kemi kërkuar dhe do vazhdojmë që ky ligj të shfuqizohet për të gjitha këto arsye, por edhe për arsyen që qytetarëve të komunitetit çam t’u jepet e drejta për të fituar të drejtat e pronës dhe lirive që kanë humbur prej shumë vitesh. Nuk besoj që kjo ka të bëjë me retorikën nacionaliste, jo e jo me pretendime territoriale. Kurrë Shqipëria nuk ka patur pretendime territoriale ndaj askujt. Unë do të dëshiroja që retorikat e ngarkuara emocionalisht të shmangeshin nga të gjitha palët në dy vendet tona.

Sokol Balla: Gjithmonë kur vijnë festat, ka një pyetja për institucionin tuaj, a do të ketë amnisti për të burgosurit?

Presidenti Nishani: Kam dëgjuar, por nuk kam ndonjë informacion që Parlamenti po përgatitet. Sa i takon faljes, nuk do të ketë sepse unë nuk kam aktualisht asnjë propozim nga Ministria e Drejtësisë. Mesa duket, Parlamenti dhe Qeveria kanë menduar për të haptur një hap më të madh sesa falja. Falja bëhet në mënyrë nominale, ndërsa amnistia një grup më të gjerë dhe më të madh dhe bëhet me ligj nga Parlamenti. Nga media jam njohur që ka një nismë dhe po punohet dhe besoj që është një nismë e mirë dhe sapo Parlamenti ta miratojë do të mbështetet nga Parlamenti me dekret menjëherë.

Sokol Balla: Flasim për shqiptarët këtu, por harrojmë që gati 40 përqind e tyre jetojnë jashtë. Kontribuojnë në ekonomi dhe jetën sociale, por jo në jetën politike. Mendoni që e kanë këtë të drejtë? Ju keni patur vetë një aktivitet shumë të dendur me diasporën shqiptare.

Presidenti Nishani: E kam konsideruar që ditën e parë të hyrjes në zyrën e Presidentit të Republikës çështjen e diasporës si një prioritet jo thjesht festiv apo të takimeve formale, por të angazhimit dhe të marrjes së kapaciteteve dhe vlerave të tyre. Në aspektin e origjinës kombëtare, vetëm 40 përqind jetojnë në Shqipëri, duke patur parasysh që shqiptarë jetojnë në Kosovë, në Maqedoni, në Luginën e Preshevës dhe në Mal të Zi dhe në diasporë. Kemi kapacitete të jashtëzakonshme. Kam shpallur një platformë të afishuar në faqen zyrtare të Presidentit; krijimin e rrjetit të diasporës dhe miqve të Shqipërisë që ka qenë aktiv. Kam patur kontakte të vazhdueshme diasporën kudo që ka shkuar në SHBA dhe në Europë. Është një potencial i madh, jo vetëm në aspektin e përfaqësimit dhe unë mendoj që duhet të përfaqësohen në jetën politike. Por më shumë sesa përfaqësimi, do të mendoja që ka ardhur koha për një platformë konkrete të angazhimit të kapaciteteve të trye në procesin e menaxhimit të resurseve tona. Unë njoh një grup mjekësh shqiptaro-amerikanë që janë vetëofruar për të shërbyer falas për 3 deri në 6 muaj në spitalet shqiptare për të dhënë jo vetëm profesionalizimin e tyre si mjek, por edhe aftësitë menaxheriale. Janë vetëofruar, por deri më tani…

Sokol Balla: Pse?

Presidenti Nishani: Përgjigjjen nuk e di se përse, sepse nuk është një çështje që i takon Presidentit, sepse po të varej nga unë do të ishin duke punuar në Shqipëri me gjithë mbështetjen maksimale tonën. Përmenda këta rast sepse jam njohur me platformën e tyre, kanë qenë në Shqipëri disa herë, kanë kontaktuar autoritetet shqiptare. Pra ka ardhur koha që ne t’i angazhojmë në mënyrë të drejtpërdrejtë sepse është gatishmëria e tyre dhe kanë kapacitete.

Sokol Balla: Është kjo arsyeja pse ju nuk morët pjesë në Samitin e Diasporës megjithëse patët një ftesë nga Qeveria për këtë?

Presidenti Nishani: Jo nuk ka lidhje me këtë që thashë. Së pari duhet të mësojmë kulturën shtetërore, duhet të respektojmë rregullat dhe dinjitetin e shtetit. Presidenti nuk mund të ftohet vetëm dy javë para aktivitetit, në një kohë që në media isha njohur prej muajsh që ka një projekt të tillë. Nuk mund të ftohet si një prej pjesëmarrësve.

Sokol Balla: Nuk ju ftuan për të folur?

Presidenti Nishani: Nuk kam patur asnjë ftesë për të folur. Kam patur një ftesë si pjesëmarrës. Kjo është pjesa formale dhe pjesa thelbësore në këtë është se asnjë institucion nuk mund të ftojë Presidentin e Republikës pa marrë përpara miratimin e institucionit të kreut të shtetit, pa diskutuar platformën. Kreu i shtetit mund të marrë pjesë në aktivitete që organizohen nga qeveria, nga ministri apo institucione të tjera vetëm nëse bie dakort që ky aktivitet do të jetë nën patronazhin dhe kujdesin e kreut të shtetit dhe do të ketë një kontribut të qenësishëm të Presidentit. Pra, nga pikëpamja formale unë e gjej me keqardhje një mosrespektim të rregullave dhe dinjitetit të shtetit dhe institucionit dhe së dyti ajo që për mua ishte problem, ishte që nuk mund të merrja pjesë në aktivitetin që unë e gjykova për disa arsye si një aktivitet partiak. Presidenti nuk mund të përfshihet në aktivitete partiake.

Sokol Balla: Pse?

Sokol Balla: Është kjo arsyeja pse ju nuk morët pjesë në Samitin e Diasporës megjithëse patët një ftesë nga Qeveria për këtë?

Sokol Balla: Nuk ju ftuan për të folur?

Sokol Balla: Ç’kuptim partiak? Aty ishte e ftuar diaspora.

Presidenti Nishani: Pikërisht se ishte e ftuar diaspora, Qeveria nuk ja ka dhënë të drejtën e përfaqësimit të unitetit të kombit sepse kryetari i Qeverisë është kryetari i një partie politike dhe në çdo rast do të ketë një interpretim dhe në devijimin partizan të aktivitetit. Diaspora ka një kontekst shumë më të gjera sesa dimensioni partizan apo i debatit politik të brendshëm të një vendi. Kushtetuta ja ka njohur vetëm Presidentit të Republikës të drejtën e përfaqësimit të unitetit të popullit.

Sokol Balla: Pra ju thoni që ishte gabim që në fillim organizimi në këtë mënyrë?

Presidenti Nishani: Për mua ka qenë një aktivitet në shërbim të një qëllimi të caktuar që nuk ishte në fushën e përfshirjes së Presidentit të Republikës.

Sokol Balla: Dëgjova me vëmendje kur thatë që shqiptarët, ndryshe nga popujt e tjerë të rajonit, nuk kanë zgjedhje tjetër, pra orientimi i tyre është euro-atlantik. Ajo që vihet re në vitet e fundit, është një shtim i veprimtarisë së Turqisë. Kjo influencë shihet e mëdha në Kosovë dhe Maqedoni dhe për Shqipërinë ka akuza konkrete si ajo e ministrit të Jashtëm grek, Nikos Kotzias, që pak ditë më parë ripërsëriti një akuzë të brendshme të bërë nga një faktor politik opozitar në Shqipëri, që tha se pas çështjes së referimit të marrëveshjes së detit në Gjykatën Kushtetuese ka qenë Erdogan dhe Turqia. Ju e shikoni këtë si problem dhe rrezik për Shqipërinë?

Presidenti Nishani: Turqia është vend mik i Shqipërisë dhe Shqiptarëve. Ne kemi një miqësi tradicionale dhe të hershme dhe Shqipëria është e vendosur që ta forcojë këtë miqësi. Turqia ka dhënë një rol të rëndësishëm në stabilitetin e Ballkanit, në ruajtjen e ekuilibrave sa i takon paqes dhe stabilitetit në rajon. Për ne Turqia, përveçse mik është edhe një aleat i ngushtë në kuadër të NATO-s. Turqia është dhe do të jetë një kontributore e rëndësishme në Aleancë. Bashkëpunojmë kundër terrorizmit dhe kemi një histori suksesi në luftën kundër krimit të organizuar, ndaj mendoj që është një partner shumë i rëndësishëm në bashkëpunimin ekonomik. Ka disa investime të rëndësishme në fushën e komunikacioneve dhe bankare. Asnjëherë Shqipëria nuk e ka përdorur dhe nuk do ta përdorë miqësinë me një vend kundër një vend të tretë. Absolutisht! Marrëdhëniet i shërbejnë një partneriteti reciprok dhe kurrë vendet e tjera nuk kanë patur dhe nuk do të kenë ndonjë shqetësim nga bashkëpunimi dhe miqësia mes Shqipërisë dhe Turqisë. Unë kam mbështetur dhe mbështes përpjekjet e qeverisë aktuale për të nxitur bashkëpunimin ekonomik, ushtarak dhe miqësor.

Sokol Balla: Në 104-vjetorin e Pavarësisë, është një ditë e rëndësishme për të bërë bilancin e një viti, çfarë do të vlerësonit pozitive nga ky vit?

Presidenti Nishani: Mendoj që ky vit ka qenë shumë i mbarë për Shqipërinë dhe shqiptarët. Nuk do të bëj analizën sa i takon mënyrës së qeverisjes, sepse kjo është një çështje që i takon qytetarëve. Ajo që mund të them ka të bëjë me ndryshimet shumë thelbësore të Kushtetutës, një proces që u realizuar në fund me një konsensus të gjerë politik, një proces që garanton që kjo Kushtetutë do të respektohet. I kanë hapur rrugën një procesi të madh reformë në sistemin e drejtësisë, por edhe në sistemin politik sepse do të kemi një mekanizëm të ri ekuilibrash mes pushteteve në Shqipëri. Pra, ndryshimet kushtetuese, hapja e portës për rrugëtimin drejt reformës në sistemin e drejtësisë është një arritje e madhe, por edhe në aspektet e tjera në aspektin global ka qenë një vit i suksesshëm për shqiptarët. Shenjtërimi i Nënë Terezës solli imazhin dhe emrin e kombit shqiptar në përmasa botërore, kishim po ashtu Lumturimin e 38 martirëve nga Vatikani, si një mesazh që njihte sakrificat shqiptare për rezistencë ndaj së keqes dhe për sakrifica për të ruajtur dimensionin e lirisë dhe të besimit, por edhe aspekte të tjera që kanë të bëjnë me një sërë konsolidimesh që Shqipëria ka njohur në aspektin e politikës së jashtme. Mund të them që edhe vlerësimet e Komisionit Europian kanë qenë pozitive.

Sokol Balla: Po e filloj nga kjo e fundit. Jemi në prag të pritjes së një përgjigjje nga KiE, por kemi patur një hap prapa nga deklarimet e një pjesëtari të rëndësishëm politik gjerman, zoti Krichbaum, kryetar i Komisionit të Çëshjteve Europiane në Bundestag, që radhiti disa probleme të tjera, plus atyre të Komisionit Europian, biles në një pikë i ra ndesh edhe Komisionit, që vlerësonte dekriminalizimi, ndërkohë që Krichbaum, në ato 7 pritshmëritë e tij e goditi fort këtë pjesë. Futi dy prioritete që ishin në diskursin publik të drejtuar nga Lulzim Basha dhe dha edhe lajmin e keq që Gjermania, apo më saktë Bundestagu nuk do të mbështeste hapjen e negociatave.

Presidenti Nishani: Raporti ishte një raport që në tërësi adresonte energji pozitive dhe në një vështrim të përgjithshëm pozitiv, por nëse e inkorporojmë këtë raport me atë çka tha përfaqësuesi i Bundestagut gjerman, duhet të jemi të qartë, që edhe Komisioni, të gjitha çështjet që renditi edhe përfaqësuesi i Bundestagut, por gjithçka ishte reflektuar në raportin e Komisionit.

Sokol Balla: Pra këto të shtata ishin aty?

Presidenti Nishani: Kanë qenë që të gjitha sepse janë prioritetet. Kanë qenë pesë prioritetet e përhershme që nga marrja e statusit të vendit kandidat që janë të nënvizuara në raport-progreset e çdo viti. Çështja e luftës kundër drogës, kanabisit dhe dekriminalizimi janë dy çështje të nënvizuara fort, jo thjesht të pesë prioritetet, sepse janë çështje që janë agravuara së fundmi. Kemi një ligj për dekriminalizimin, që është kërkuar më parë nga PE. Kjo është një realitet dhe ne nuk mund të injorojmë një realitet të hidhur që në politikën tonë, në institucionet tona kanë arritur të deportojnë persona me probleme të rënda me ligjin. Problemi është që e kemi të identifikuar këtë këtë problem dhe duhet ta zgjidhim. Së dyti, problemi me kanabisin është një problem që ka marrë përmasa të mëdha. Është pranuar tashmë zyrtarisht, është identifikuar nga qytetarët shqiptarë dhe kjo çështje nuk zgjidhet duke e mohuar, nuk zgjidhet duke e toleruar sepse po bëhet mbi të gjitha për jetën dhe shëndetin e fëmijëve tanë. Të gjitha informacionet e verifikuara të mia, ka një përhapje të madhe të përdorimit të hashashit, kryesisht në shkollat e mesme. Ky është një alarm i madh, një shqetësim i madh që ngrihet për jetën dhe shëndetin e fëmijëve tanë. Ndaj ftoj të gjithë aktorët në shoqërië, në radhë të parë Qeverinë ta trajtojmë me shumë seriozitet këtë problem sepse ka të bëjë me jetën, shëndetin dhe të ardhmen. Ajo çka deputeti përfaqësues i mazhorancës në Bundestag tha është një qëndrim shumë dashamirës në kontekstin e Shqipërisë.

Sokol Balla: Dashamirës kur thotë që nuk do të lëmë që negociatat të hapen?

Presidenti Nishani: Unë kam besuar dhe vazhdoj të besoj që Shqipëria e ka merituar prej kohësh hyrjen në procesin e negociatave. Askush nga vendet e tjera të rajonit nuk ka realizuar kaq shumë reforma sa Shqipëria apo të ketë avancuar në proceset e tjera. Megjithatë, është parë e arsyeshme që të adresohen disa çështje nga Bashkimi Europian, që janë të rëndësishme dhe janë reale dhe ne nuk duhet të prekemi apo të ndjehemi të keqardhur pse ata na i adresojnë këto çështje. Integrimi është një proces për veten tonë, për ne shqiptarët dhe ne do të shkojmë drejt anëtarësimit në momentin kur shoqëria shqiptare dhe shteti shqiptar të jetë plotësisht i gatshëm në familjen europiane edhe si një kontributor modest. Çështjet që adresohen janë çështje që ekzistojnë. Nëse ne nuk merremi me to, nëse nuk i kurojmë këto çështje padyshim që rrugëtimi do të vazhdojë të mbetet i gjatë dhe do të vazhdojmë të dëmtojmë veten tonë sepse nuk do të krijojmë kushte më të mira për veten tonë, shoqërinë shqiptare, institucionet dhe për brezat që vijnë. Le t’i shikojmë këto çështje në mënyrë më praktike, konkrete dhe të drejtpërdrejtë. Gjermania është një nga mbështetësit më të mëdhenj të integrimit të Shqipërisë. Është donatori më i madh i integrimit të vendit tonë në aspektin ekonomik, social dhe institucional. Ka qenë aktori kryesor që ka mbështetur lëvizjen pa viza të shqiptarëve në Europë, ka qenë mbështetësi kryesor për dhënien e statusit kandidat.

Sokol Balla: Është investuar edhe sot shumë për ringritjen e shqiptarëve.

Presidenti Nishani: Shumë. Nisma e Berlinit është direkte e Gjermanisë dhe kancelares ndaj duhet ta shohim në këndvështrimin pozitiv; nuk është Gjermania kundër anëtarësimit të Shqipërisë, përkundrazi. Duhet ta shfrytëzojmë këtë rast dhe vlerësoj këtu adresimin e Kryeministrit dhe të kryetarit të opozitës para disa ditësh që ishte për një qasje më bashkëpunuese. Mendoj që edhe ky moment mund të shërbejë si një nxitje që palët të bashkëpunojnë më drejtpërdrejtë me njëra-tjetrën. Demokracia është kompromis, lëshim, përfshirje dhe momenti i integrimit të Shqipërisë në BE është momenti më i mirë për të lënë menjanë tendencat, dëshirat dhe emocionet individuale që lidhen me pushtetin dhe të përfshijmë të gjithë aktorët, brenda dhe jashtë politikës të përfshihen në këtë proces, sepse janë çështje afatgjata.

Sokol Balla: Folëm bashkë para kësaj intervistë për mënyrën sesi sillen aktorët politikë ndaj këtij procesi kur janë në role të kundërta, kur janë në qeveri dhe kur janë në opozitë. Nga shumë kritikë të qeverisë, para Krichbaum u quajt si periudhë feste, sikur Qeveria po priste një lajm të mirë që ta festonte vetë. Ndërkohë, pas deklaratës së Krichbaum ka patur kritikë të opozitës që thonë se këto deklarata kanë qenë të lobuara prej saj. Nuk do ishte mirë që partitë politike duhet të bëjnë një pak kombëtar për procesin e integrimit, që të kenë një marrëveshje ku askush të mos festojë vetëm dhe askush të mos qajë vetëm?

Presidenti Nishani: Ne nuk jemi as në momentin e festimit dhe as atë të dështimit. Ne jemi ende në një proces, që asnjëherë nuk mund të jetë vetëm e një aktori apo numër të caktuar aktorësh. Unë mendoj që ky është një proces që kërkon përfshirje, është një proces afatgjatë dhe duhet të jemi të përgatitur për këtë. Për ne nuk ka alternativë tjetër veçse ky proces. Kush mendon që mund të ngrejë konjuktura dyshuese do të mbetet në kontekstin e joseriozitet sepse në Shqipëri nuk ka asnjë mundësi që shumica dërrmuese e shqiptarëve të ndryshojë kah, nga Perëndimi drejt Lindjes. Ne nuk kemi alternativë tjetër veçse Perëndimin.

Sokol Balla: Nga informacionet që ju keni, çfarë prisni nga mbledhja e Këshillit të Ministrave të Bashkimit Europian më 13 dhjetor?

Presidenti Nishani: Unë nuk kam informacione të detajuara. Këto janë qëndrime që diskutohen në Parlamentet e vendeve anëtare, por besoj që ajo çka u adresua nga përfaqësuesi i shumicës së Bundestagut, nuk është një qëndrim i pakoordinuar me vendet anëtare. Në fund, politika është serioze, veçanërisht në këto vende.

Sokol Balla: Realisht, si mendoni që duhet luftuar kjo, nga informacionet që ju keni? Është gjendja kaq serioze? Ka përfshirje të strukturave shtetërore? A është zgjidhje mënyra si po e lufton policia? A është futja e ushtrisë si opsion? A keni një opsion tjetër?

Presidenti Nishani: Nuk është e nevojshme që të flas as me gjuhën e Qeverisë as me atë të opozitës. Unë flas me gjuhën institucionale që duhet dhe ka të drejtën për të folur Presidenti, por mbi të gjitha flas me gjuhën e realitetit që përcillet tek Presidenti i Republikës nga institucionet e shtetit dhe nga qytetarët shqiptarë dhe mund t’u them që kam informacione nga më të ndryshimet, nga institucione ligjzbatuese, institucione të tjera që kanë të bëjnë me qeverisjen vendore dhe që vijnë nga partnerë dhe qytetarët. Mund të them, pa dashur që t’i jap një ngjyrim politik aspak, që është një problem shqetësues dhe nëse neve nuk e themi që është shqetësues, mendojmë se duke e fshehur e heqim si problem, apo se po godasim politikisht Qeverinë, ky është një gabim. Është një problem që së pari është bërë shumë masiv. Nuk ka qenë në përhapje kaq masiv sa ky vit. Është një proces që ka nisur që nga fillimi i vitit. Qeveria është njohur nga institucionet në muajin mars dhe ka disa angazhime të Qeverisë në muajt mars-prill që ky fenomen po merrte përmasa kombëtare. Është një fenomen që ka përfshirë në mënyrë masive qytetarë shqiptarë, jo vetëm individë të përfshirë në veprimtari kriminale. Këta kanë detyruar që të përfshihen edhe qytetarët që nuk kanë qasje për veprimtari kriminale, qoftë duke u marrë në përdorim sipërfaqjen e tokës, qoftë duke ua marrë me forcë atë, qoftë duke angazhuar njerëz të pambrojtur në ekonominë e kanabisit, qoftë duke bërë të mundur qarkullimin e një sasie që shkon gati-gati sa buxheti i një viti të Shqipërisë. Është një para e inkriminuar dhe që hap mundësi për shtimin e veprave të tjera kriminale, të përplasjes mes grupeve kriminale. Ajo që është më e papranueshme, më e rrezikshme është rritja e përdorimit të kanabisit, veçanërisht tek rinia. Të rinjtë tanë janë njerëz që janë të prirur tek dinamika e ditës. U bëj thirrje mësuesve që të jenë të kujdesshëm për të denoncuar në policinë e shtetit këtë fenomen, atë të përdorimit të kësaj droge nga rinia shqiptare.

Sokol Balla: Zoti President, gjatë intervistës shpesh iu referuar me krenari që Shqipëria është vend anëtar i NATO-s tashmë prej vitesh, si një faktor të themi ringritjeje edhe të krenarisë tonë kombëtare ndër të tjera dhe rifaktorizimit të Shqipërisë. Megjithatë, ju pak ditë më parë bëtë një akt të pashembullt, që nuk kishte ndodhur për aq sa mbaj mend unë, ju nuk dekretuat për një mandat të dytë Shefin e Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë, ish-këshilltarin tuaj, në mos gaboj, Jeronim Bazo dhe nuk ka patur ende një shpjegim publik. Top Channel ka publikuar argumente sipas burimeve tona, por nuk ka patur një argumentim tuajin publik për këtë.

Presidenti Nishani: Unë po ju them që është e vërtetë që nuk e kam pranuar propozimin e Kryeministrit për të rimandatuar Shefin e Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë. Nuk di se cila ka qenë praktika e mëhershme për kandidatët dhe për të emëruarit e kohës së shkuar, por edhe në këtë rast mendoj që ajo çka u përcoll në publik përmes medias, mund të ishte shmangur dhe duhet të ishte shmangur nëse do të kishte ndodhur ajo që ndodhi herën e parë, kur u emërua Shefi i Shtabit. Në atë kohë, ministri i Mbrojtjes ka ardhur tek Presidenti i Republikës dhe ka kryer një konsultë paraprake për kandidatët që ishin për emërimin. Pasi kemi diskutuar me ministrin e Mbrojtjes kemi rënë dakort për kandidaturën e Gjeneralit dhe më pas ka vijuar procesi formal. Ka ardhur nga Kryeministri propozimi formal dhe më pas është bërë dekretimi i tij. Në këtë rast unë nuk e di arsyen pse u injorua dhe mungoi si proces konsulta. Nëse do të ishte kryer ky proces, nëse do të kishte ardhur përsëri ministri tek Presidenti i Republikës, nëse do të kishte ardhur të konsultohej dhe të shprehte dëshirën për ta rimandatuar, do të njihej me rezervat e Presidentit dhe do të diskutohej dhe shmangej çdo diskutim publik, që në këtë rast…

Sokol Balla: Pra ju nuk patët asnjë rrugë tjetër?

Presidenti Nishani: Unë mendoj që është shumë herë më mirë, në tërësi për imazhin e shtetit dhe institucionet që të shmangen debatet dhe shfaqjet publike, jo për mungesë transprance, por për për t’i dhënë një dimension më serioz procesit të emërimit në institucione kaq të larta siç është edhe Shefi i Shtabit të Ushtrisë. Po e deklaroj për herë të parë që është refuzuar ky propozim. Do të kisha preferuar që të ishte zhvilluar i njëjti proces që u zhvillua para 3 vitesh, që të kishin ardhur dhe të konsultoheshim, do të kishin marrë arsyet se përse Presidenti nuk e ka më besim tek ky Shef i Shtabit, kanë të bëjnë tërësisht me aspektin institucional, nuk ka çështje individuale. Presidenti është parashikuar nga Kushtetuta Komandant i Përgjithshëm i Forcave të Armatosura, Shefi i Shtabit është këshilltar i parë i Presidentit për çështjet ushtarake dhe si këshilltar i parë është i detyruar që të informojë Presidentin për çdo çështje që ka të bëjë me Forcat e Armatosura. Gjatë këtyre tre viteve kanë ndodhur dhe janë ndërmarrë hapa të rëndësishme në Forcat e Armatosura, janë marrë vendime dhe miratime të planeve strategjike, dokumenta strategjikë, përhapjes së Forcave, një sërë strategjish dhe dokumentash të rëndësishëm, hartim buxhetesh të mbrojtjes dhe në asnjë rast Shefi i Shtabit nuk ka informuar Presidentin për qëllimet, idetë, punën, angazhimet që është i detyruar nga Kushtetuta, nga ligji bazë i zinxhirit komandues të FA, për më tepër një çështje që është në shkelje të hapur të ligjit, që ka të bëjë me administrimin dhe nxjerrjen jashtë inventarit të pronësisë të Forcave të Armatosura të pronave që janë të listuara në inventarin e FA. Ligji kërkon që çdo pronë e FA që nxirret jashtë inventarit, jepet në përdorim apo përdoret nga të tjerë dhe jo nga FA, duhet të bëhet vetëm me lejen dhe miratimin e Komandantit të Përgjithshëm të FA, që është Presidenti i Republikës.

Sokol Balla: Po thoni shkelje kushtetuese dhe shkelje ligjore nga Shefi i Shtabit të Përgjithshëm?

Presidenti Nishani: Nuk është respektuar Kushtetuta e vendit, nuk janë përmbushur detyrimet që Kushtetuta parashikon në marrëdhëniet mes Shefit të Shtabit, si këshilltar i parë ushtarak i Komandantit të Përgjithshëm të FA dhe një sërë shkeljesh ligjore që kanë të bëjnë me përdorimin e pronave që janë në listën e inventarit. Është një ligj që u tentua të ndryshohej nga Parlamenti dhe Qeveria për t’ja hequr këtë kompetencë Presidenti, por Gjykata Kushtetuese pas ankimimit që unë i bëra, e rrëzoi këtë nen dhe ja la përsëri kompetencën vetëm Presidentit të Republikës. Janë një sërë vendimesh, praktikash të shumta që pronat e ushtrisë janë duke u përdorur nga palë të tretë dhe në asnjë rast, jo vetëm që nuk kam patur vendim, por as informacion ndaj Presidentit. Buxheti i mbrojtjes gjithashtu ngarkon me përgjegjësi Shefin e Shtabit të Përgjithshëm sepse është një buxhet në rënie përgjatë viteve.

Sokol Balla: Ka një rënie prej 0.1 përqind për 2017…

Presidenti Nishani: Edhe për 2017 ka një rënie. Ka shkuar në 0.75 të PBB, çka ka rënë nën 1 përqind që e kemi patur vitet e kaluara.

Sokol Balla: Qeveria thotë që kjo do të kompensohet me donacione të ndryshme, siç është ai i qeverisë amerikane për 250 autoblinda, qeveria italiane armatimet e lehta.

Presidenti Nishani: Çështjet e donacioneve janë çështje të tjera. Detyrimet e Shqipërisë u morën në angazhim edhe në samitin e fundit të NATO-s, edhe në dokumenta të partneritetit janë detyrime që jo vetëm nuk po respektohen, por po shkohet në kahun e kundërt. Unë i kam çuar një letër Parlamentit në lidhje me këtë çështje për të riparë me shumë kujdes detyrimet dhe përmbushjen e tyre në aspektin e respektimit të dokumentave strategjikë që Shqipëria ka nënshkruar dhe miratuar. Këto janë elemente që kanë bërë që për fatin e keq, Shefi i Shtabit të Ushtrisë nuk e gëzon më besim e Komandantit të Përgjithshëm të Forcave të Armatosura. Kjo nuk e cënon aspak funksionimin e FA. Pres një propozim tjetër. Do të rekomandoja që para se binin emrin, të konsumonim procesin e konsultës, siç u krye tre vite më parë për të shmangur çdo keqkuptim dhe keqinterpretim në marrëdhëniet institucionale.
Sokol Balla: Stafi juaj në mbledhjen e Komisionit Parlamentar ku u diskutua buxheti i Presidentit, është ankuar për uljen e tij dhe ka paralajmëruar që nëse kjo nuk korrigjohet çështja mund të shkojë në Gjykatën Kushtetuese.

Presidenti Nishani: Se cili do të jetë hapi ligjor kjo mbetet për t’u parë. Patjetër që drejtuesit e administratës së Presidencës kanë shprehur shqetësimet e tyre sepse janë ata që kanë barrën e menaxhimit të punëve administrative, përmbushjes së shërbimeve dhe detyrimeve që i takojnë institucionit të Presidentit. Mund të them që me keqardhje buxheti i institucionit gjatë këtyre 3-4 viteve ka ardhur në rënie dhe për të konfirmuar këtë pretendim po përmend 2-3 raste. Kishim samitin e kryetarëve të shtetit të bashkëpunimit të Europës Jug-lindore. Shqipëria kishte Presidencën dhe ishte hera e parë që zhvillohej një samit i përmasave të tilla në Shqipëri, ku merrnin pjesë Presidentë dhe Kryeministra. Ishte një aktivitet që Shqipëria mbyllte Presidencën dhe ja dorëzonte atë Presidencës Bullgare dhe samiti u zhvillua në mënyrë shumë të suksesshme në Tiranë. Por, që të zhvillosh një samit të përmasave të tilla kërkohen fonde të caktuara. Kemi kërkuar fonde nga Qeveria dhe na janë refuzuar, jo për Bujar Nishanin, por për Shqipërinë. Për të organizuar këtë aktivitet përdorëm paratë e buxhetit të vitit që vijoi dhe hymë në borxh tek vetja në buxhetin e vitit që vijoi. Viti që vijoi pati gjithashtu një aktivitet, një moment madhor siç ishte 25-vjetori i rënies së komunizmit. I takonte Qeverisë që të ngrinte një grup pune dhe të organizonte aktivitetet për shkak të vakuumit që u krijua dhe mungesës së angazhimit dhe iu desh Presidentit të Republikës që ta angazhohej. Unë besoj që bëmë disa aktivitete dinjitoze ku u përfshinë të gjithë aktorët. Vlerësova më pas edhe përfshirjen e Qeverisë, por këtë duhet ta bënte Qeveria. Megjithatë, Presidenti arriti të angazhonte potenciale përfaqësuesish që na nderuan me pjesëmarrjen e tyre, nga SHBA, BE, prezenca me mesazhe e kancelares Merkel, e sekretarit Kerry, Papa Françeskut në këto aktivitete që u shtrinë në dy ditë, padyshim që kishte nevojë për një infrastrukturë dhe një buxhet. Kërkuam buxhet dhe nuk na u miratua. Kjo ka vijuar gjatë gjithë kohës. Aktualisht kemi kërkuar që përballojmë disa aktivitete të pritshme. Janë një sërë vizitash të Presidentëve të vendeve partnere dhe mike dhe është e rëndësishme që të financohet infrastruktura për këto aktivitete, por mbi të gjitha ka të bëjë me një çështje që është elementare që kërkojmë të financohet një projekt për të ndërtuar një sistem back up në Presidencë. Pra, sot Presidenca nuk ka një sistem back up. Në rast të një emergjence, të gjitha pajisjet dhe infrastruktura e Presidencës del jashtë përdorimi për shkak të mungesës së këtij back up që nuk shkon më shumë sesa 100 apo 150 mijë dollarë, ose më pak në një kohë që janë harxhuar miliona e miliona për rikonstruksione ministrish, zyrash dhe mirë kanë bërë, por nuk mund të lihet institucioni i Presidencës që në rast emergjence të dalë jashtë funksionimit vetëm për një sistem back up. Kemi kaq vite që administrata e kërkon dhe nuk realizohet. Do të shikohen të gjitha hapat institucionalë. Ne jemi të vendosur që të përmbushim detyrat kushtetuese dhe kaq është.

Sokol Balla: Duke nisur që nga vendimi i parë i kësaj qeverie për heqjen e fotos tuaj nga zyrat e administratës, disa përplasje të tjera, nga ana tjetër edhe disa qëndrime tuaja, le të themi përplasje me ministrin e Jashtëm, ministrin e Brendshëm, atë të Mbrojtjes, replika të forta, pa folur për një pjesë të madhe të ligjeve dhe ndryshimeve që një pjesë të madhe ju i keni kthyer mbrapsht. I fundit është ligji i mbetjeve. Mendoni ju vetë mund të kishit bërë pak më shumë për ta përmirësuar këtë raport, së paku problematik, që institucioni i Presidentit pati me ekzekutivit gjatë këtyre 3 viteve bashkëjetesë jo të lehtë?

Presidenti Nishani: Dëshiroj t’u garantoj ju dhe qytetarët që kam bërë përpjekjet maksimale dhe do të vazhdoj deri në ditën e fundit që do të jem në detyrë për të qenë jo vetëm institucion serioz, por edhe shumë bashkëpunues, i hapur, koordinues por në përballjen me një realitet të hidhur, ku pashë që ekzistenca apo funksionimi në mënyrë të pavarur dhe kushtetues i institucionit më të lartë nga pikëpamja protokollare e vendit, siç është Presidenti, nga ana e Qeverisë për ta delegjitimuar, bllokuar, për të mos funksionuar, anashkaluar padyshim që qëndrimet e vazhdueshme në ushtrimin e kompetencave në ruajtjen e integritetit janë konsideruar, unë jo kështu, si përplasje me Qeverinë. Mentaliteti dhe filozofia “o me mua, o kundër meje”, besoj është tejkaluar shumë kohë më parë në shoqëritë e hapura dhe demokratike. Nuk mund të jesh “o me mua, o kundër meje, rrugë të mesme nuk ka”! Rrugët janë të ndara, të përcaktuara, por duhet të koordinohen dhe kombinohem me njëra-tjetrën. Kam kthyer disa ligje, por janë një numër krejt i vogël në raport me ligjet që unë kam miratuar dhe kjo nuk do të thotë unë kam miratuar ato ligje sepse ishte pro Qeverisë dhe në rastin e kundërt isha kundër Qeverisë. Rikthimi për rishikim i ligjeve është një nga kompetencat e Presidentit. Pra, ashtu siç ka të drejtë Qeveria dhe mazhoranca në Parlament të miratojë një ligj që beson se është një ligj që i shërben platformës së saj politike dhe për të përmbushur angazhimet në raport me qytetarët, po aq e drejtë është edhe kompetenca e Presidentit për të thënë që ky ligj bie ndesh me Kushtetutën e vendit dhe rishikojeni. Kompetenca e Presidentit për të rikthyer ligjin nuk është veto. Nuk ka veto në sistemin tonë dhe nuk e bën dot. Presidenti bën filtrimin e parë dhe mund t’u them që shumica e ligjeve që janë kthyer për rishikim janë konfirmuar në Gjykatën Kushtetuese që kanë rënë ndesh me Kushtetutën e vendit dhe të kthesh një ligj nuk do të thotë që i gjithë ligji është në kundërshtim me Kushtetutën, qoftë edhe një nen, qoftë një paragraf i një neni të vetëm bie ndesh me Kushtetutën, jam i detyruar ta kthej që të rishikohet. Ndaj janë këto procese paraprake, që kur ligji të hyjë në fuqi të mos ketë asnjë bllokimit apo ngecje. Për fatin e keq jam ndeshur me një qëndrim filozofik dhe politik për të delegjitimuar, bërë inekzisten, bllokuar, kufizuar dhe për të mos e respektuar Presidentin, asnjëherë të vetme nuk ka patur ndonjë deklaratë paraprake apo të parë nga Presidenti apo anëtarë të institucionit për adresim politik kundër Qeverisë, kryetarit të Qeverisë apo ndonjë ministri. Ka patur deklarata reaguese pas sulmeve politike, qëndrimeve të padrejta publike. Replikat kanë qenë në interes të sqarimit të opinionit publik për të mos mbetur në një ide të një akuze të padrejtë dhe të pabazë ndaj Presidentit.

Sokol Balla: Ju shqetëson fakti që një pjesë e opinionit publik ju percepton afër me PD, jo për shkak të së shkuarës, por për shkak të aktivitetit tuaj aktual?

Presidenti Nishani: Mund të jetë ajo pjesë që është ekstremisht e lidhur në mënyrë partizane me Qeverinë, sepse këto akuza janë të karakterit politik dhe pjesa e lidhur në mënyrë partiake me Qeverinë e merr apriori dhe e bën pjesë të qëndrimit të saj. Unë jam i bindur që kur vjen çështja pastaj, kur gjërat analizohen në realitet shikoj që nuk ka përputhje mes asaj që pretendohet në qëndrimin politik me veprimtarinë konkrete të Presidentit.

Sokol Balla: Klima është ajo që është mes jush dhe Qeverisë. Në intervistën e fundit më keni thënë që ju planifikoni, keni si objektiv një mandat të dytë, i qëndroni sërish sot pas gati një viti që e kemi bërë atë intervistë bashkë?

Presidenti Nishani: Krejt normale. Unë besoj që deri më tani e kam përmbushur të paktën me dinjitet, seriozitet dhe përkushtim detyrën e kreut të shtetit duke patur çdo ditë parasysh një parim; që Presidenti reflekton, pasqyron seriozistetin e institucionit dhe përfaqëson dhe duhet të mbrojë me sjelljen e tij dhe veprimtarinë dinjitetin dhe integritetin dhe fytyrën e çdo shqiptari. Unë besoj që i kam përmbushur këto gjëra, mendoj dhe jam i gatshëm dhe i aftë për të përmbushur dhe marr përsipër edhe një mandat të dytë. Kjo varet. Realizimi i një dëshire dhe qëllimi nuk mund të jetë kurrë i njëanshëm. Ai është një qëllim që realizohet nga vendimarrja e Parlamentit. Nëse do të ketë një garë dinjitoze dhe nga një grup i caktuar deputetësh, patjetër që do të synoj një mandat të dytë. Nëse nuk do të ketë një garë dinjitoze, por do të jetë një tentativë për një farsë politike, natyrisht që nuk do të bëhem pjesë. Nuk jam bërë kurrë pjesë e farsave politike në politikën shqiptare.

Sokol Balla: Në intervistën tonë të parë, në korrik të vitit 2012, si President i zgjedhur kur ju pata pyetur se çfarë do të bënte Bujar Nishani pas Presidencës, mu përgjigjët në mënyrë shumë emocionale dhe të thjeshtë dhe më thatë që për çdo njeri, President është kulmi i karrierës personale dhe arritjeve personale. Megjithatë, jeni në moshë shumë të re dhe nëse nuk do të ishit President, do t’i largoheshit jetës publike dhe politike, siç më patët lënë të kuptohet në korrik të 2012?

Presidenti Nishani: Unë e mbaj mend shumë mirë. Patjetër që nuk do të jem, nuk do të synoj dhe nuk do të garoj për poste publike, por në jetën publike askush nuk mund të më përjashtojë për të qenë një aktor dhe për të dhënë kontributin tim për vendin tim. Nuk e shoh veten në moshën e pensionit për t’u tërhequr në jetën time private. Do të kem formën time të vijimit të kontributit në interes të zhvillimit të shoqërisë dhe Shqipërisë.

Sokol Balla: Në politikë?

Presidenti Nishani: Mund të jetë në politikë mund të jetë në shoqërinë civile, në organizata që janë të barazlarguara nga parti politike, por që i shërbejnë politikës. Ajo mbetet për t’u parë dhe është ende herët për të vendosur.

Top Channel