Sot mbledhja e përbashkët qeveritare mes Shqipërisë dhe Italisë, kryeministri Rama: Krenar për këtë ditë historike, nënshkruajmë 16 marrëveshje Dy ditët në vazhdim do të jenë përcaktuese për suksesin ose dështimin përfundimtar të reformës zgjedhore.
Dy ditët janë përcaktuese sepse më 15 maj Komisionit të Reformës Zgjedhore i skadon mandati i dhënë nga Parlamenti dhe siç kanë rrjedhur ngjarjet këtë fundjavë, suksesi që do të thotë kompromis, nuk duket të jetë opsioni më i afërt.
Ngërçi i parë, por që duket i kapërcyeshëm, është rishikimi edhe një herë i dy kapitujve shumë të rëndësishëm për përdorimin e teknologjive në zgjedhje. Ekspertët e ODIHR-it rrëzuan përdorimin e lexuesit të kartës së identitetit gjatë votimit dhe numërimin elektronik të votave.
Këto propozime të Partisë Socialiste, të cilat u miratuan me konsensusin e Partisë Demokratike pak ditë më parë, u cilësuan nga ekspertët e ODIHR-it si të nxituara, të pasigurta dhe të paqëndrueshme. Ekspertët e ODIHR-it shprehën mendimin se përdorimi i teknologjive në zgjedhjet e vitit 2013 është i parealizueshëm menjëherë në të gjithë vendin dhe se për shkak të paqartësive ai nuk rrit besimin tek procesi zgjedhor. Por, ndërsa dy partitë e mëdha kanë pozicione të afërta për t’iu rikthyer edhe një herë procedurave për numërimin me dorë të votave, mes tyre është shfaqur ngërçi i dytë, i cili duket të jetë ai më i vështiri për t’u kapërcyer gjatë dy ditëve në vijim.
Në takimin me eskpertët e ODIHR-it, Partia Socialiste ka propozuar të ndryshohet vetëm mënyra se nga propozohet anëtari i shtatë i Komisionit Qendror të Zgjedhjeve, duke lënë të pandryshuar formulën aktuale të propozimit nga partitë të 6 anëtarëve të tjerë që i përkasin 3 qeverisë dhe 3 opozitës. I shtati, ai që përcakton se kush do të ketë shumicën në KQZ, sipas Partisë Socialiste nuk duhet të propozohet më nga partitë, por nga 4 organizma: Avokati i Popullit, Gjykata e Lartë, Këshilli i Lartë i Drejtësisë dhe Dhoma e Avokatëve, sipas propozimit të Partisë Socialiste legjitimohen t’i çojnë Parlamentit nga dy kandidatë, pra 8 gjithsej dhe pasi partitë e mëdha të zgjedhin vetëm dy prej tyre, ata të hidhen për votim në Parlament.
Partia Demokratike nuk ka një propozim të vetin sepse deri tani ia ka lënë socialistëve sjelljen e formulimeve për ndryshimin e Kodit. Por këtë propozim ata e kanë cilësuar si të papranueshëm dhe që nuk sjell risi për rritjen e besueshmërisë te KQZ-ja.
Bisedimet janë mbyllur pa asnjë kompromis dhe ekspertët e ODIHR-it që kanë dëgjuar palët nuk kanë mbajtur një qëndrim sesi mund të zbatohet rekomandimi i tyre i bërë në raportin për zgjedhjet e vitit të kaluar.
Ky është rekomandimi 3, ku thuhet se “Formula për përbërjen e Komisionit Qendror të Zgjedhjeve mund të rishqyrtohet, me qëllim për të rritur besimin në pavarësinë e tij dhe zbatimin e paanshëm të Kodit Zgjedhor nga ana KQZ-së”.
Top Channel kontaktoi të dyja palët e përfshira në Reformën Zgjedhore. Bashkëkryetari socialist i komisionit, Damian Gjiknuri, deklaroi se “rekomandimi për KQZ-në është prioritar për Partinë Socialiste dhe se kërkon vullnet politik për t’u realizuar”.
Pohimi tjetër shumë i rëndësishëm që zoti Gjiknuri bëri për Top Channel është se “pa rikompozimin e KQZ-së, opozita nuk do të miratojë në Parlament asnjë prej amendamenteve të Reformës Zgjedhore”, amendamente që deri tani janë miratuar me konsensus në komision.
Nga ana tjetër, eksperti i Partisë Demokratike, Oerd Bylykbashi, deklaroi për Top Channel se “Partia Demokratike është e gatshme në çdo kohë të japë pëlqimin e saj për trajtimin e rekomandimit të ODIHR-it që do të sigurojë një KQZ me mbështetje dhe konsensus po aq të gjerë sa edhe në vitin 2008.
Partia Demokratike thotë se “ky rekomandim është arsyeja e parë pse ajo refuzon formulimin e paraqitur”, që sipas demokratëve “nuk siguron zbatimin e rekomandimit të ODIHR-it” dhe arsyeja e dytë, siç thonë demokratë,t është se “reformat nuk bëhen me ultimatume, por me shpirt kompromisi”.
Këto qëndrime diametralisht të kundërta e kanë shndërruar formulën për KQZ në thembrën e Akilit për jetëgjatësinë e vetë Reformës Zgjedhore, nga përfundimi i të cilës varen në mënyrë të konsiderueshme shpresat për të marrë ose jo këtë vit statusin e vendit kandidat.
Top Channel