Një dokument i jashtëzakonshëm, një regjistrim që daton që nga viti 1889 i zërit të Otto von Bismarck, kancelari i parë i Gjermanisë imperialiste, i quajtur “kancelari i hekurt” dhe “babai i Gjermanisë modern”.
Regjistrimi i rrallë ka qendruar në arkivën e Thomas Edison, shpikësit të fonografit, për 123 vite. Ai u zbulua së fundmi nga studiuesi gjerman Stephan Puille që shpjegon dhe rrugën se si u bë i gjithë regjistrimi.
Në vitin 1889, thotë ai, bashkëpunëtori i Thomas Edison në shpikjen e fonografit, Edward Adelbert Theodor Wangemann u dërgua në Europë për të reklamuar shpikjen e re. Ai u ndal në Vjenë ku u takua me perandorë dhe udhëheqësit më të mëdhenj të kohës, përfshi këtu perandorin austriak dhe carin rus. Por i vetmi që tregoi interes për shpikjen e re ishte perandori gjerman, i cili gjithsesi refuzoi të regjistrojë zërin e tij “pasi mund t’i sillte ters”. Krejt e kundërta ndodhi me Bismarck. Ai jo vetëm që vlerësoi shpikjen, por edhe regjistroi zërin e tij. Dhe të regjistrojë zgjedh fraza të ndryshme letrare, por absurdi qendron tek recitimi i “La Marseillaise”, himnit francez pikërisht pak kohë pasi kishte mundur Francën për krahinën Alazas-Lorena.
“Një shaka, një ndjesë, një homazh për armikun, apo ndoshta një simpati sekrete? Kush e di. U mbetet studiuesve dhe historianëve të përcaktojnë se përse Bismarck zgjodhi të regjistrojë vargjet e para të La Marseillaise”, thotë studiuesi gjerman, Stephan Puille.
Por pse pikërisht tani ky zbulim? Në vitin 1957 në arkivin e Edison janë gjetur gjurmët e para, por atëherë kërkimet u lanë përgjysmë, për të nisur seriozisht vetëm në vitin 2005 nga studiues amerikanë dhe gjermanë.
Top Channel
