Asteroidi që zhduku dinozaurët krijoi ambientin për zhvillimin e baktereve

Një lulishte e algave me ngjyrë blu të gjelbër në lumin St. Lucie të Floridës, e cila u bë nga lloji i cianobaktereve që lulëzuan në kraterin e krijuar nga ngjarja Chicxulub.

Asteroidi lëvizi 24 herë më shpejt sesa një plumb pushke, ndërsa goditi Tokën rreth 66 milionë vjet më parë. Vala e tij supersonike e shokut rrafshoi pemët në të gjithë Amerikën e Veriut dhe Jugut, dhe vala e nxehtësisë ndezi zjarre të mëdha në pyje.

Ngjarja përfshiu aq shumë mbeturina në atmosferë që fotosinteza u mbyll. Dinozaurët u zhdukën. Dhe gati 75 për qind e të gjitha specieve u shuan, transmeton KosovaPress.

Në pikën e ndikimit, pamja ishte edhe më e keqe. Shkëmbi hapësinor la një krater steril gati 20 milje thellë në atë që është tani Gjiri i Meksikës. Asnjë gjallesë e vetme nuk mund të mbijetonte.

Por edhe në zero, jeta arriti të kthehej, dhe shpejt. Gjetjet e reja të botuara në revistën ‘Geology’ javën e kaluar zbuluan se cianobakteret – algat blu-jeshile përgjegjëse për lulëzimet e dëmshme toksike – u zhvendosën në krater disa vjet pas përplasjes. Kjo tregon se si jeta kthehet në Tokë pas ngjarjeve kataklizmike, madje edhe në mjediset më të shkatërruara.

Në vitin 2016, shkencëtarët shpuan në zemrën e të ashtuquajturit krater Chicxulub dhe gërmuan një bërthamë prej 2.750 metrash të gjatë të sedimenteve, duke lejuar shkencëtarët në të gjithë botën, siç është Bettina Schaefer nga Universiteti Curtin në Australi, të analizojnë shkëmbinjtë e tyre.

Ato mostra janë përgjigjur në një numër pyetjesh në lidhje me përplasjen e asteroidit, por Schaefer donte të kuptonte më mirë sesi jeta u tërhoq në zero. Edhe pse shkencëtarët kishin parë sugjerime të jetës së hershme më parë, numrat ishin të vegjël dhe nuk mund të kapnin të gjithë pamjen.

Çështja është se jo të gjithë mikroorganizmat lënë prapa fosile. Përkundrazi, organizmat me trup të butë mund të identifikohen nga molekulat që depozitojnë. Cianobakteret, për shembull, prodhojnë yndyra që mund të ruhen në shkëmbinj sedimentarë për qindra-miliona vjet.

Kështu që kur ekipi i Schaefer gjeti yndyrat e ruajtura afër kohës së përplasjes, ata e dinin se cianobakteret duhet të ishin të pranishme.

Në mënyrë thelbësore, yndyrat u depozituan sipër një shtrese bimësh të fosilizuara, të cilat u lanë në krater nga cunami që pasoi, por poshtë një shtrese tjetër të iridiumit që ishte depozituar dikur mbeturinat në atmosferë binin përsëri poshtë në Tokë pas disa vitesh.

Kjo sugjeron që bakteret filluan të popullonin kraterin pas goditjes së cunamit, por para se të pastrohej atmosfera dhe drita e diellit të ishte kthyer plotësisht.

Për më tepër, ekipi ishte në gjendje të zbulonte një mori të organizmave të tjerë që mbërritën në vendin e ngjarjes më vonë, të cilat ndihmuan për të karakterizuar më mirë ujërat toksikë që grumbulloheshin në krater.

Disa nga fosilet molekulare që ata zbuluan, për shembull, mund të burojnë vetëm nga organizmat që jetojnë në ujëra pa oksigjen – një e ashtuquajtur “zonë e vdekur” e ngjashme me atë që ndodh çdo verë brenda Gjirit bashkëkohor të Meksikës.

Tashmë, ndryshimet klimatike kanë rritur temperaturat, oksigjenin e varfëruar dhe ujërat e acidifikuar në oqeanet e botës. Por shkencëtarët mbeten të pasigurt sesi do të reagojnë komunitetet mikrobike – të cilat ndihmojnë në kontrollin e sasisë së oksigjenit në atmosferë.

Për të parashikuar më mirë të ardhmen tonë, ata do të vazhdojnë të gërmojnë fosilet e së kaluarës – veçanërisht ato nga një prej zhdukjeve më të mëdha në Tokë.

Top Channel