Paketa e re fiskale

Drafti nuk është zyrtar, pasi qeveria thotë se është në negociata me Fondin Monetar Ndërkombëtar dhe nuk ka marrë ende një vendim final se cili do të jetë kuadri i ri i taskave pas 1 janarit.

Por sipas variantit paraprak, paketa e re ndryshon një sërë taksash si në ulje ashtu edhe në rritje, ndonëse në finale efekti total i saj është rëndimi i barrës fiskale në ekonomi me rreth 18 miliardë lekë më shumë nga sa është tani.

Por cilat janë taksat që ndryshohen sipas draftit? Tatimi mbi Vlerën e Shtuar preket në disa zëra, si në ulje ashtu dhe në rritje. Kështu nga një janari qeveria heq TVSH-në për ilacet dhe shërbimet shëndetësore, e përgjysmon atë për shportën e ushqimeve bazë nga 20 në dhjetë për qind, dhe po në këtë nivel kjo taksë zbret edhe për turizmin. Kjo është pjesa lehtësuese.

Në kahun rritës ndryshimet parashikojnë rikthimin e TVSH-së 20 për qind për arsimin, të hequr nga qeveria e kaluar dhe vendosjen e kësaj takse në operacionet hidrokarbureve si dhe importet e makinerive për kompanitë koncesionare të naftës.

Grupi i dytë i taksave që ndryshojnë është ai i pushtetit vendor. Qeveria heq nga 1 janari taksën mbi biznesin e vogël dhe ul Tatimi mbi Fitimin për këtë grup sipërmarrjesh nga 10 në 7.5 për qind, ndërsa taksa e ndërtesave që përdoren për qëllime biznesi dhe ajo e shtëpive të dyta do të rriten me dyfish nga niveli aktual.

Vec taksave lokale ndryshime të forta do të ketë edhe për akcizën, ku më kryesoret janë ajo e rritjes me 20 lekë të kësaj takse për cdo paketë cigare dhe heqjen e përjashtimit nga akciza për të gjitha lëndët djegëse që kompanitë prodhuese të naftës përdorin për nevojat e veta.

Grupi i fundit që ndryshon është ai i taksave kombëtare. Sipas propozimit renta minierare për kompanitë koncesionare të naftës do të rritet nga 10 për qind që është aktualisht në 15 për qind. Po kështu rritje me pesë lekë për litër mund të ketë edhe për taksën e qarkullimit, e cila paguhet nga qytetarët në cmimin e karburantit që ata blejnë, ndonëse për këtë nuk ka ende një vendim final të dakortësuar.

Paralelisht Tatimi mbi Fitimin për bizneset që kanë xhiro mbi 8 milionë lekë në vit rritet nga 10 në 15 për qind, ndërsa për ato kompani të cilat zhvillojnë aktivitetin në bazë të marrëveshjeve që kanë me qeverinë si koncesionarët, Tatimi mbi Fitimin bëhet 20 për qind.

Paketa e re fiskale ndryshon jo pak shpërndarjen e barrës së taksave. Në variantin bazë ajo tenton të lehtësojë konsumatorët, vecanërisht shtresat me të ardhura të pakta, ndonëse efektet reale do të shihen vetëm kur drafti të deklarohet zyrtarisht, pasi në të janë parashikuar edhe dy variante që lënë të hapur mundësinë e rritjes së tatimit mbi vlerën e shtuar në 21 ose 22 përqind.

Nëse kjo masë do të zbatohet, ajo rëndon automatikisht barrën për familjet, ndërkohë që mbetet për t’u parë edhe efekti i taksimit progresiv për të ardhurat.

Nga ana tjetër paketa e re takson më fort kompanitë që shfrytëzojnë pasuritë natyrore të vendit si naftën dhe kromin në bazë të marrëveshjeve apo licencave që kanë marrë nga qeveritë, kjo e fundit një lëvizje e kërkuar më parë edhe nga shumë ekspertë të ekonomisë.

Por vec politikës së taksave pritshmëritë janë që ndryshime të ketë edhe në politikat buxhetore, ku më kryesoret është ai i ngritjes së pagave në sektorin publik, dhe përqëndrimit të burimeve kryesore të buxhetit tek finalizimi i projekteve të papërfunduara.

Kjo konfirmohet edhe nga një dokument konfidencial që qeveria ka dërguar në Sekretarinë e Këshillit Kombëtar Ekonomik, ku këto politika pritet të diskutohen javën tjetër me grupet e sipërmarrjes.

Fati i draftit të paketës fiskale do të varet nga negociatat me FMN që kërkon rritje më të madhe taksash, por në gjendjen që është qeveria thotë se drafti përmbush, pavarësisht gjendjes së vështirë të buxhetit, dy premtimet e fushatës, uljen taksave për 95 për qind të shqiptarëve dhe heqjen taksës së biznesit të vogel dhe uljen e Tatim-Fitimit për të.

Top Channel